Türkmenistan’daki Basmacılık Hareketi (1918-1924) Üzerine Değerlendirmeler (The Comments About Basmachi Movement in Turkmenistan (1918-1924))

Authors

  • Gurbangeldi GUTLIYEV

Keywords:

Turkmen, Cüneyt Khan, Aziz Khan, Basmachi movement, Turkmenistan

Abstract

The Basmachi Movement emerged when Bolsheviks removed the Hokand Autonomous Republic and soon spread to the whole of Turkestan. Likewise, it had spread to the Turkmen land. Thanks to the resolute struggle of Cüneyt Khan, the Turkmen land has become the center of this movement. The main aim of those who struggled against the Russians is to save Turkmen land from Russian occupation and to remove Russian presence in this land. Unfortunately, their blessed struggles for the liberation of their homeland did not make them recognized as heroes in public. The Soviet regime claimed that these struggles were a bandit movement and that it was a British-backed movement. During the Soviet regime, the leaders who struggled for the liberation of his country and the nation like Cüneyt Khan, Aziz Khan written bad things against them and told various slanders against them but none of them prevented them from taking place in the heart of the people.

References

Annanepesow, M. and Döwletow, J. (1977). Türkmenistan’da 1905-1907-nji yyllaryn Rewolyutsiyasy. Aşkabat: Türkmenistan Neşiryatı.

Bal, H. (2010). Türkistan tarihi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları.

BİGİ, M. Z. (2005). Mâverâünnehir’e seyahat (Çev. A. Kanlıdere) İstanbul: Kitabevi Yayınları.

Broxup, M. (1984). Basmacılar (Çev: Y.T.Kurat) Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi.

Cihan, C. (2010). XIX. Yüzyıl seyyahlarına göre Hazar ötesi Türkmenleri (Sosyal, İktisadi Ve Kültürel Durum). Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal bilimler enstitüsü, Ankara.

De Lageard, H. A. (1987). The revolt of the basmachi according to red army journals (1920- 1922). Central Asian Survey 6(3), 1-35.

Devlet, N. (2011). Unutturulan Türkçü, İslamcı, modernist İsmail Gaspıralı. İstanbul: Başlık Yayın Grubu.

Esenow, R. (1992). Eziz han hakda hakykat. Aşkabat: Çaç Döredijilik We Önümçilik Birleşigi. Gayretullah, H. (2013). Sömürülen vatan Türkistan. İstanbul: Töre-Devlet.

Gutlyyew, T. (1992). Soyuz hem garaşsızlık. Aşkabat: Türkmenistan Neşiryatı.

Hayit, B. (1966). Türkistan’da Sovyet-Rus sömürgeciliği ve emperyalizmi Asya’da Müslüman halk üzerinde uygulanan Sovyet sömürgeciliğine bir örnek. (Çev. Ş. Engineri) Ankara: Kişisel Kitaplar No: 8.

Hayit, B. (2006). Ruslara karşı basmacılar hareketi. İstanbul: Babıali Kültür.

Hopkirk, P. (1995). İstanbul’un doğusunda bitmeyen oyun (Çev. M. Harmancı). İstanbul: Bilgin Kitabevi.

Kalkan, M. (1999). Sovyetlerin askeri harekât bölgeleri, Türkistan, Deşt-i Kıpçak ve Kafkaslar’daki jeo-stratejik unsurlar, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, 123, 96- 143.

Karakaş, Ş. (1998). Türkistan’da “Kızıl Kırgın” kurbanları. Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, 5, 25-36.

Karpov, G. İ. (1940). Türkmenistanda grajdanlyk uruşy (1918-1920-nji yyllar), Aşkabat: Türkmen Part Neşir.

Kydyralieva, S. (2015). Türk ve Rus kaynaklarına göre Türkistan’da basmacı hareketi (1916- 1924), Yayımlanmamış doktora tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

Mehmet Emin Efendi. (2000) İstanbul’dan Orta Asya’ya seyahat (Der. R. Akdemir).Ankara:Kültür Bakanlığı Yayınları.

Muhammetberdiyew K. B. ve Orazgylyjow, Y. (1997). Türkmenistanyn taryhyndan materiallar 1917-1994. Aşkabat: Devlet Bakanlığı Yayınları.

Narmetow, S. (1976). Horezmde kontrrewolyutsiyanyn derbi-dagyn edilmegi (1918-1924).

Aşkabat: Ylym Neşiryatı.

Özbay, E. (2012). Çarlık ve Bolşevik Ruslarına karşı Türkmenistan Türklerinin bağımsızlık mücadelesi. Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, 201, 25-60.

Roslyakov, A. A. (1961). Türkmenistan’da sotsyalizm nahili guruldy. Aşkabat: Türkmen Dövlet Neşiryatı.

Şamil, S. (1971). Dış Türkler ve sosyalizm. İstanbul: Hilal Kitabevi.

Togan, Z. V. (1981). Bugünkü Türk ili (Türkistan) ve yakın tarihi. (Cilt 1) İstanbul: Enderun Kitabevi.

Türkmen Sovyet Entsiklopediyası. (1981). Aşkabat: Türkmenistan SSR Yayınları.

Published

2023-12-23

How to Cite

GUTLIYEV, G. (2023). Türkmenistan’daki Basmacılık Hareketi (1918-1924) Üzerine Değerlendirmeler (The Comments About Basmachi Movement in Turkmenistan (1918-1924)). Journal of Anatolian Cultural Research (JANCR), 1(2), 85–96. Retrieved from https://ankad.org/index.php/ankad/article/view/18

Similar Articles

You may also start an advanced similarity search for this article.