Okul Öncesi Öğretmenlerinin Mesleki Öz-Yeterlikleri ile Motivasyon Düzeyleri Arasındaki İlişkide Çeşitli Değişkenlerin Düzenleyici Rolü

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.63556/ankad.v9i4.308

Anahtar Kelimeler:

Okul öncesi öğretmeni- motivasyon- öz yeterlik- yeterlilik

Özet

Bu araştırmanın amacı, okul öncesi öğretmenlerinin mesleki öz-yeterlik algıları ile motivasyon düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemek ve yaş ile mesleki kıdem değişkenlerinin bu ilişki üzerindeki düzenleyici rolünü incelemektir. Araştırmanın çalışma grubu Kars ilinde görev yapmakta olan araştırmaya gönüllü olarak katılan 139 okul öncesi öğretmeninden oluşmaktadır. Araştırmanın çalışma grubunun belirlenmesinde seçkisiz olmayan örnekleme yöntemlerinden uygun örnekleme yöntemi kullanılarak örneklem oluşturulmuştur. Araştırmada kişisel bilgi formu, okul öncesi öğretmenlerinin öz yeterlikleri ölçeği ve öğretmen motivasyon ölçeği kullanılmıştır. Araştırma sonuçları öğretmenlerin motivasyon düzeyleri ile mesleki öz yeterlik algısı arasında yer alan ilişkinin, yaş ve kıdem gibi demografik değişkenlere göre değişkenlik gösterebileceğini ve öğretmenlerin motivasyon düzeyi ile mesleki öz yeterlik algısı arasındaki ilişkinin tek boyutlu olmadığını, demografik değişkenler yaş ve kıdem yılı doğrultusunda farklılık gösterebileceğini ortaya koymakta bu ilişkinin değerlendirilmesinde bireysel ve mesleki özelliklerin dikkate alınmasının önemli olduğunu göstermektedir.

Yazar Biyografisi

Serap AKTEMUR GÜRLER, KAFKAS ÜNİVERSİTESİ

Karadeniz Teknik Üniversitesi Okul Öncesi Öğretmenliği bölümünden 2002 yılında mezun oldum.  Yüksek lisans eğitimini Başkent Üniversitesi Okul Öncesi Öğretmenliği Bilim Dalında, Doktora eğitimini Gazi Üniversitesi Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalında tamamladım. 2002-2007 yılları arasında Okul Öncesi Öğretmenliği, 2007-2013 yılları arasında Kars Atatürk Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nde Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Bölüm Şefliği ve İdarecilik görevlerini yürüttüm. 2013 yılından beri Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler MYO Çocuk Gelişimi Programında Öğretim Görevlisi olarak görevime devam etmekteyim. Okul öncesi dönemde fen eğitimi, okul öncesi öğretmen yeterlilikleri, çocuklarda motivasyon ve problem davranışlar, erken çocukluk döneminde blok kodlama programları konuları ile ilgili Web of Science kapsamındaki dergilerde yayımlanmış SSCI (Q1) makale; Eğitim alan indeksleri ve TR dizinlerinde yayımlanmış makalelerim ve kitap bölümlerim bulunmaktadır.

Kafkas üniversitesi çocuk gelişimi programında Dr. Öğr.Üyesi olarak görev yapmaktayım.

Referanslar

Alemdağ, C., Öncü, E., & Yılmaz, A. K. (2014). Beden eğitimi öğretmeni adaylarının akademik motivasyon ve akademik öz-yeterlikleri. Spor Bilimleri Dergisi, 25(1), 23-35. https://doi.org/10.17644/sbd.171304

Adair, J. (2003). Etkili motivasyon: insanlardan en iyi verimi nasıl alabilirsiniz? Babıali Kültür Yayıncılığı.

Andriani, S., Kesumawati, N., & Kristiawan, M. (2018). The influence of the transformational leadership and work motivation on teachers performance. International journal of scientific & technology research, 7(7), 19-29. The_Influence_of_The_Transformational_Leadership_a%20(5).pdf

Avcı, O. (2019). Beden eğitimi ve spor öğretmenleri ile diğer branş öğretmenlerinde öğretme motivasyonu ve öğretmen öz yeterlilikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.

Bahous, J. (2006). Teacher competence: In-Service vs pre-service teachers. Online Submission. ERIC Number: ED491484

Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. W.H. Freeman.

Bağ, C., & Ay, Ş. Ç. (2017). Okul öncesi öğretmenlerinin öğretmen yeterlikleri ve hizmet içi eğitim ihtiyaçlari. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 289-312.

Bayraktar, V., & Temel, F. (2014). Okuma-yazmaya hazırlık eğitim programının çocukların okuma yazma becerilerine etkisi [The effect of the program of readiness education on the skills on reading-writing skills]. Hacettepe University Journal of Education, 29(3), 08-22.

Blömeke, S., Gustafsson, J.-E. & Shavelson, R.J. (2015). Beyond dichotomies competence viewed as a continuum. Zeitschrift für Psychologie, 223(1), 3-13. doi:10.1027/2151-2604/a00019

Brown, A. L., Myers, J., & Collins, D. (2021). How pre-service teachers’ sense of teaching efficacy and preparedness to teach impact performance during student teaching. Educational Studies, 47(1), 38-58. https://doi.org/10.1080/03055698.2019.1651696

Creswell, J. W. (2017). Research design: Qualitative, quantitative and mixed methods approaches (4th ed.). Sage.

Coşkunsoy, M. İ., & Korkmaz, H. (2025). Okul öncesi öğrenme bağlılığı gözlem aracının geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(1), 126-136. https://doi.org/10.17556/erziefd.1598138

Day, C., & Gu, Q. (2007). Variations in the conditions for teachers' professional learning and development: Sustaining commitment and effectiveness over a career. Oxford Review of Education, 33(4), 423–443. https://doi.org/10.1080/03054980701450746

Deci, E. L., & Ryan, R. M. (1985). Intrinsic motivation and self-determination in human behavior. Plenum Press.

Dörnyei, Z., & Ushioda, E. (2021). Teaching and researching motivation. Routledge.

Griethuijsen, R. A. L. F., Eijck, M. W., Haste, H., Brok, P. J., Skinner, N. C., Mansour, N., et al. (2014). Global patterns in students’ views of science and interest in science. Research in Science Education, 45(4), 581–603. https://doi.org/10.1007/s11165-014-9438-6

Guo, Y., Justice, L. M., Sawyer, B., & Tompkins, V. (2011). Exploring factors related to teachers' self-efficacy. Teaching and Teacher Education, 27(5), 961-968. https://doi.org/10.1016/j.tate.2011.03.008

Güngör, H., Ogelman, H. G., & Toklu, D. A. (2022). Okul öncesi öğretmenlerinin öğretmen yeterliliği ve mesleki doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8(2), 38-48. https://doi.org/10.29065/usakead.1088972

Gürbey, S. K., & Metin, M. (2022). Development of a self-efficacy scale for preschool teachers on science teaching: validity and reliability study. Southeast Asia Early Childhood Journal, 11(1), 106-129. https://doi.org/10.37134/saecj.vol11.1.7.2022

Giren, S. (2015). Okul öncesi eğitimi öğretmen adaylarının okul öncesi eğitim öğretmeni kavramına ilişkin metaforları. Firat University Journal of Social Sciences, 25(2), 123-132. https://doi.org/10.18069/fusbed.03653.

Friedman, I. A., & Kass, E. (2002). Teacher self-efficacy: A classroom-organization conceptualization. Teaching and Teacher Education, 18(6), 675–686. https://doi.org/10.1016/S0742-051X(02)00027-6

Frelin, A. (2010). Teachers' relational practices and professionality. Doctoral dissertation. Uppsala University

Han, J., & Yin, H. (2016). Teacher motivation: Definition, research development and implications for teachers. Cogent Education, 3(1). https://doi.org/10.1080/2331186X.2016.1217819

Heckman, J. J. (2006). Skill formation and the economics of investing in disadvantaged children. Science, 312(5782), 1900-1902. DOI: 10.1126/science.112889

Helvacı, M., A. (2011). Eğitim sisteminde eğitimin rolü. N. Saylan,(Ed.). Eğitim Bilimine Giriş (s.285-276). Anı Yayıncılık.

Hoy, A. W., & Spero, R. B. (2005). Changes in teacher efficacy during the early years of teaching: A comparison of four measures. Teaching and Teacher Education, 21(4), 343–356. https://doi.org/10.1016/j.tate.2005.01.007

Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayıncılık.

Karakelle, S., & Can, M. (2020). Öğretmen öz-yeterliği ve motivasyon ilişkisi: Öğretmen görüşleri doğrultusunda bir değerlendirme. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 16(1), 25–40. 10.7827/TurkishStudies.70304

Kline, R. B. (2015). Principles and practice of structural equation modeling. Guilford press.

Klassen, R. M., & Chiu, M. M. (2010). Effects on teachers’ self-efficacy and job satisfaction: Teacher gender, years of experience, and job stress. Journal of Educational Psychology, 102(3), 741–756. https://doi.org/10.1037/a0019237

Karakuyu, Y., & Karakuyu, A. (2016). Motivasyon ve öz-yeterliğin sınıf öğretmeni adaylarının teknolojik pedagojik alan bilgilerine (TPAB) katkısı. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 89-100. https://doi.org/10.29065/usakead.232415

Kaya, İ. (2019). Okul öncesi öğretmenlerinin öz yeterlik inançlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. OPUS International Journal of Society Researches, 11(18), 345-363. https://doi.org/10.26466/opus.530330

Kozak, L., Popovych, O., Ivanova, V., Harashchenko, L., & Teslenko, S. (2024). Teaching professional competence in preschool education. Amazonia Investiga, 13(73), 114-127. https://doi.org/10.34069/AI/2024.73.01.9

Lillvist, A., Sandberg, A., Sheridan, S., & Williams, P. (2014). Preschool teacher competence viewed from the perspective of students in early childhood teacher education. Journal of Education for Teaching, 40(1), 3–19. doi:10.1080/02607476.2013.864014

Lino, D. (2014). Early childhood teacher education: How to enhance professional development. Educația Plus, 11(2), 200-209. https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=618889

Lino, D. (2016). Early childhood education: Key competences in teacher education. Educația Plus, 14(3), 7-15. https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=617231

Lobman, C., Ryan, S., & McLaughlin, J. (2005). Reconstructing teacher education to prepare qualified preschool teachers: lessons from new jersey. Early Childhood Research & Practice, 7(2),2. https://eric.ed.gov/?id=EJ1084844

Mahmood, S. (2013). “Reality shock”: New early childhood education teachers. Journal of Early Childhood Teacher Education, 34(2), 154-170. https://doi.org/10.1080/10901027.2013.787477

Mutlu, N. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin mesleki yeterlilik algılarının belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi. Yakın Doğu Üniversitesi.

Ocak, G., Adalıoğlu, C., & Yurtseven, R. (2023). Özel eğitim öğretmenlerinin öz yeterlilik algıları ile motivasyon düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 39-70. https://doi.org/10.47140/kusbder.1245023

Özbey, S. (2024). Okul öncesi dönem çocuklarında motivasyon ve öz düzenleme becerileri üzerine bir inceleme. The Journal of Academic Social Science, 65(65), 26-47.

Doı : 10.16992/Asos.13361

Pažur, M., Domović, V., & Drvodelić, M. (2024). Preschool teacher competence from the perspective of early childhood education and care student teacher. International journal of instruction, 17(1), 381-398. https://doi.org/10.29333/iji.2024.17120a

Preacher, K. J., & Hayes, A. F. (2004). SPSS and SAS procedures for estimating indirect effects in simple mediation models. Behavior research methods, instruments, & computers, 36, 717-731. Doi.org/10.3758/bf03206553

Putnam, R. T. & Borko, H. (2000). What do new views of knowledge and thinking have to say about research on teacher learning?. Educational Research, 29(1),4–15. https://doi.org/10.3102/0013189X029001004

Semerci, D., & Balat, G. U. (2018). Okul öncesi öğretmenlerinin sınıf yönetimi becerileri ve öz yeterlik algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 494-519. https://doi.org/10.17679/inuefd.394585.

Suharsaputra, U. (2013). Administrasi pendidikan. Bandung: Refika Aditama, 226-227.

Sinclair, C. (2008). Initial and changing student teacher motivation and commitment to teaching. Asia‐Pacific Journal of Teacher Education, 36(2), 79-104. https://doi.org/10.1080/13598660801971658

Salvucci, S., Walter, E., Conley, V., Fink, S., & Saba, M. (1997). Measurement error studies at the national center for education statistics. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED410313.pdf

Şata, M. (2020). Nicel araştırma yaklaşımları. E. Oğuz. (Ed.), Eğitimde araştırma yöntemleri (1.baskı) içinde (s. 77-90). Eğiten Kitap Yayınları.

Şahin, F. (2018). Öğretmenlerin mesleki öz-yeterlik algıları ile motivasyon düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi, X Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.

Taryana, T., Riniati, W. O., Haddar, G. A., Sembiring, D., & Mutmainnah, M. (2023). The influence of teacher certification and teaching motivation on teacher performance. Journal on Education, 5(3), 6726-6735. http://jonedu.org/index.php/joe

Tepe,D., & Demir, K. (2012). Okul öncesi öğretmenlerinin öz-yeterlik inançları ölçeği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 137-158. http://efdergi.ibu.edu.tr/index.php/efdergi/article/view/910

Tschannen-Moran, M., & Hoy, A. W. (2001). Teacher efficacy: Capturing an elusive construct. Teaching and teacher education, 17(7), 783-805. https://doi.org/10.1016/S0742-051X(01)00036-1

Toran, M. (2012). Early childhood education in Turkey: A critical overview. Neoliberal Transformation of Education in Turkey: Political and Ideological Analysis of Educational Reforms in the Age of the AKP, (ss. 191–204). Palgrave Macmillan

Toran, M., Mart, M., & Özden, B. (2024). Okul öncesi öğretmeni mesleki öz-yeterlik ölçeği geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Yaşadıkça Eğitim, 38(1), 88-104. doı: 10.33308/26674874.20243816

Urban, M., Vandenbroeck, M., Lazzari, A., Van Laere, K., & Peeters, J. (2012). CoRe Competence requirements in early childhood education and care: Final report. Retrieved from http://ec.europa.eu/education/more‐information/doc/2011/core_en.pdf/. Accessed September 19, 2019.

Wang, H., Hall, N. C., & Rahimi, S. (2015). Self-efficacy and causal attributions in teachers: Effects on burnout, job satisfaction, illness, and quitting intentions. Teaching and teacher education, 47, 120-130. https://doi.org/10.1016/j.tate.2014.12.005

Wray, E., Sharma, U., & Subban, P. (2022). Factors influencing teacher self-efficacy for inclusive education: A systematic literature review. Teaching and teacher education, 117, 103800. [33–35].https://doi.org/10.1016/j.tate.2011.03.008.

Yıldız, H., & Arslan, M. (2022). Okul öncesi öğretmenlerinin öz yeterlik algıları ile çocuk sevgileri arasındaki ilişki. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(3), 370-399. doı: 10.30855/gjes.2022.08.03.002

Yıldız, V. A., & Taşgın, A. (2020). Öğretmen motivasyonölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. UluslararasıTürkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 9(4), 1741-1754.

İndir

Yayınlanmış

2025-12-23

Nasıl Atıf Yapılır

AKTEMUR GÜRLER, S. (2025). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Mesleki Öz-Yeterlikleri ile Motivasyon Düzeyleri Arasındaki İlişkide Çeşitli Değişkenlerin Düzenleyici Rolü. Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi, 9(4), 1176–1197. https://doi.org/10.63556/ankad.v9i4.308

Benzer Makaleler

1 2 3 4 5 > >> 

Bu makale için ayrıca gelişmiş bir benzerlik araması başlat yapabilirsiniz.