Erkin Azam’ın Edebi Kişiliği Üzerine ( The Draws the Portrait of Erkin Azam)

Yazarlar

  • Obid SHOFIYEV

Anahtar Kelimeler:

Erkin Azam- Özbek edebiyatı- gazeteci- editör- edebi tür- hikâye- kıssa- roman

Özet

Bu makalede, Özbek yazar Erkin Azam’ın hayatı ve edebî kişiliği üzerinde durulmuştur. Hikâye, uzun hikâye, roman ve tiyatro yazarı, gazete ve dergilerde de köşe yazıları yazarlığı yapan edibin sanat dünyasına genel  olarak bir göz atılmıştır. Özbekistan halk yazarı Erkin Azam 20. yüzyılın 70’li yıllarında edebiyat âleminde görülmeye başlamıştır. Bu dönem Özbek edebiyatının kendi de büyük bir değişim safhasını yaşamaktaydı. Özellikle genç nesil Özbek yazar ve şairleri edebiyata yeni bir ruh, cazibe kazandırdığı görülür. Erkin Azam sürekli olarak, hem manevi marifi, hem de sosyal edebi hayata faal katılan yazarlardan biridir. O, birçok yayın kurullarında tecrübe edinmiş, Özbekistan bağımsızlığa kavuşunca da devlet kurullarında yüksek kademelerde çalışmıştır. Erkin Azam, pek çok öykü, dram, sinema yazıları ve gazete makalelerinin yazarı olmakla birlikte bir de roman sahibidir. O, hangi türde yazarsa yazsın kendine özgü bir yöntemiyle ayrıcalıklıdır. Onun icadında sadece Özbek edebiyatı değil, belki de dünya edebiyatı temsilcilerinin gelenekleri hissedilir. Örneğin, Cengiz Aytmatov, Nodar Dumbadze, Fazil İskender, Aziz Nesin gibi yazarların icadı onun için birer ilham kaynağı olmuştur. Onun eserlerinin çoğu kahramanlar delikanlı, inatçı bir karaktere sahiptirler. Ayrıca Erkin Azam’ın icadında kinaye (ironik) yöntemi öncülük taşır. Erkin Azam’ın eserleri birçok yabancı dillere çevrilmiştir. Örneğin, onun çalışmaları Çek, Rus, İngiliz, Fransız dillerinde yayınlanmıştır. Sinema yazıları ise dünyada birçok ödül kazanmıştır.

Referanslar

Аъзам Э. Пакананинг ошиқ кўнгли: Уч қисса ва уч ҳикоя. – Тошкент: Маънавият, 2001.

– 208 б.

Аъзам Э. Кечикаётган одам. Қиссалар. – Тошкент: “Шарқ”, 2002. – 448 б.

А’zam E. Ertak bilan xayrlashuv: qissalar va hikoyalar. – Tошкент: O’zbekiston milliy ensiklopediyasi, 2007. – 200 b.

Аъзам Э. Жаннат ўзи қайдадир: ҳикоялар, киноқиссалар, драматик асар ва публицистик миниатюралар. – Тошкент: Шарқ, 2007. – 272 б.

Аъзам Э. Гули-гули: қиссалар, киноқиссалар, драматик асар. – Тошкент: Ғафур Ғулом номидаги нашриёт-матбаа ижодий уйи, 2009. – 232 б.

Аъзам Э. Шовқин: роман, қисса, ҳикоялар. – Тошкент: Ўзбекистон, 2011. – 288 б. Аъзам Э. Эрталабки хаёллар. Tошкент: Ўзбекистон , 584 б.

Норматов У. Нафосат гурунглари. – Тошкент: Мuharrir, 2010. – 390 б.

Расулов А. Услуб – истеъдод портрети (Эркин Аъзам ижоди) . – Тошкент: Янги аср авлоди, 2013. – 108 б.

Шарафиддинов О. Довондаги ўйлар. – Тошкент: Маънавият, 2004. – 528 б.

Шералиева М. Бобурнинг андишаси. –Тошкент: Turon zamin ziyo, 2015. – 88 б. Шералиева М. Ҳозирги ўзбек насрида киноя (монография). –Тошкент: Akademnashr,

– 224 б.

Қўчқорова M. Эркин Аъзам насри ва киноявий бадиий шартлилик / Эркин Аъзам бадиий олами(тўплам). – Tошкент: Turon Zamin Ziyo, 2014, 304 б.

Дўстмуҳаммад Х. Концепцияни янгилаш учун // Ўзбекистон адабиёти ва санъати. – 1990. 16 феврал.

Йўлдошев Қ. Самимий тасвир ҳарорати // Тил ва адабиёт таълими. – 2010. 7-сон. Azam, Erkin. (2015). Gapni o’zimdan boshlasam./Ertalabki xayollar. Taşkent: Özbekistan

Neşriyatı.

Qo‘chqorova M. (2014). Erkin A’zam nasri va kinoyaviy badiiy shartlilik / Erkin A’zam badiiy olami (to‘plam). Taşkent: Turan Zemin Ziya Neşriyatı.

Jahon adabiyoti dergisi, 12, 2016. http://www.lolakarimova.com.

Yelok, Veli Savaş. (2007). Erkin Vâhidov’un Şiirleri Üzerine Dil ve Üslûp Çalışması

(Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2007.

Yayınlanmış

2023-12-23

Nasıl Atıf Yapılır

SHOFIYEV, O. (2023). Erkin Azam’ın Edebi Kişiliği Üzerine ( The Draws the Portrait of Erkin Azam). Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi (ANKAD), 1(2), 97–105. Geliş tarihi gönderen https://ankad.org/index.php/ankad/article/view/19