Osmanlı’da Demiryolu Ağının Gelişimi Açısından Hicaz Demiryolu (Hicaz Railway for the Development of Railway Network in The Ottoman)
Anahtar Kelimeler:
Hicaz- II. Abdülhamit- demiryolu- MekkeÖzet
Sultan II. Abdülhamit, İstanbul’u Mekke’ye bağlayacak, oradan da Kızıldeniz’e ulaşacak bir demiryolu hattını inşa etmeyi hedeflemiştir. 1900’de yapımı başlayan, 1908’de nihayete erdirilen bu demiryolu hattı ile Osmanlı Devleti’ndeki hacıların hac vazifesini kolay bir şekilde gerçekleştirmesi hedeflenmiş, bu sayede şehirlerin modernleştirilmesi, rayların geçtiği bölgelerin bayındır hale gelmesi düşünülmüştür. Projede en iddialı durum, yabancılara imtiyaz vermeyip tamamen milli kaynaklarla inşanın gerçekleştirilmesi hedefidir. Bu çalışmada Hicaz Demiryolu Projesi ile Osmanlı Devleti’nin gelişimini ele almak, bu projenin öncül fikirleri de incelenerek devletin demiryolu hattı sayesinde askeri, iktisadi ve dini kârlarını inceleyerek devletin modernleşme süreci incelenmek istenmiştir.
Referanslar
Tanin Gazetesi, 9 Kanun-ı Sani 1324 (1909); nr. 171.
Sabah Gazetesi, 16 Kasım 1907.
Atam, Şenay, (2015). Osmanlı Devleti’nde Nafia Nezareti, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
Barlak, Hasan, (2013). Dinî ve Siyasî Yönden Osmanlı Devleti İdaresinde Hicaz (1876-1909), Yayınlanmamış Doktora Tezi, On Dokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.
Bostancı, Mustafa. (2014). Birinci Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti’nin Hicaz’da Hakimiyet Mücadelesi. Gazi Akademik Bakış Dergisi, 7(14),117-136.
Çetin, Emrah. (2012). Türk Basınında Hicaz Demiryolu İnşaatının Finansmanı Meselesi (1900- 1908). History Studies, 4(4),109-124.
Uçar, Ahmet ve Doğan, Osman. (2012). Osmanlı’da Ulaşım (Ed. Engin, Vahdettin). İstanbul: Çamlıca Basım.
Kütükoğlu, Mübahat, (1994). Osmanlı İktisadî Yapısı. Osmanlı Devleti ve Medeniyeti Tarihi (Ed.
E. İhsanoğlu) içinde, (s.513-650), İstanbul: İSAM, Cilt 1.
Gülsoy, Ufuk ve Ochsenwald, William. (1998). Hicaz Demiryolu. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, s. 441-445.
Gülsoy, Ufuk. (2010). Kutsal Proje. İstanbul: Timaş Yayınları.
Kuneralp, Sinan. (1989). Osmanlı Yönetimindeki (1831-1911) Hicaz’da Hac ve Kolera (Çev. Münir Atalar, s.497-511, http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/19/912/11387.pdf adresinden erişilmiştir). Studies On Turkish-Arab Relations, 4, 69-81.
Metin, İsmail. (2015). Sosyal Hizmetler Bağlamında Mekke’de Osmanlı İzleri. Turkish Studies, 10(1), 455-476.
Öztürk, İlker. (2009). Osmanlı İmparatorluğu’ndan Günümüze Demiryollarının Gelişimi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Özyüksel, Murat. Hicaz Demiryolu. https://www.tarihtarih.com/?Syf=26&Syz=351937 adresinden 16.03.2019 tarihinde erişilmiştir.
Yılmaz, Ömer Faruk. (2011). Sultan İkinci Abdülhamid Han’ın Hicaz Demiryolu Projesi.
İstanbul: Çamlıca Basım.
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi (ANKAD)
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
