19. Yüzyıl Sonu 20. Yüzyıl Başlarında Kırşehir Sancağı’nda Eğitim-Öğretim Faaliyetleri (Educational Activities in the Kırşehir District in the Late 19th Century and the Early 20th Century)
Anahtar Kelimeler:
Kırşehir- Maârif- İdâdî- Rüşdiye- İbtidâî- MedreseÖzet
Sultan II. Abdülhamid’in iktidarı dönemine denk gelen 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarında Osmanlı eğitim sisteminde önemli gelişmeler yaşanmıştır. Bu dönemde maârif teşkilatı yeniden düzenlenmiş, mevcut okul türlerinin sayısı çoğaltılmış ve yeni okul türleri açılmıştır. Ancak bu dönemde eğitim adına yaşanan en önemli gelişme okullaşma çalışmalarının taşrada da yaygınlık kazanmasıdır. Böylece merkezle sınırlı kalan eğitim- öğretim faaliyetleri tüm ülke geneline yayılarak eğitimli vatandaş sayısının arttırılması hedeflenmiştir. Bu makalede Sultan II. Abdülhamid’in eğitim-öğretim faaliyetlerini taşraya yayma politikasının bir sonucu olarak yeni eğitim kurumlarının açıldığı yerlerden biri olan Ankara Vilayetine bağlı Kırşehir Sancağı’nda 19. yüzyılın sonu ve 20. yüzyılın başlarındaki eğitim-öğretim faaliyetleri incelenmiştir. Bu kapsamda sancaktaki mevcut eğitim kurumları, bu kurumlarda eğitimi verilen dersler, görevli idareci ve öğretmenler ile eğitim gören öğrenciler hakkında Ankara Vilayet Salnâmeleri, Maârif Salnâmeleri ve arşiv belgelerinden elde edilen bilgiler doğrultusunda bilgi sunulmaya çalışılmıştır.
Referanslar
Akyüz, Y. (2011). Türk Eğitim Tarihi (M.Ö. 1000- M.S. 2011), Ankara: Pegem Akademi. Aydın, M. (2012). Ankara Mekteb-i İdâdîsi. Tarihte Ankara Uluslararası Sempozyumu
Bildiriler Kitabı, C. 2, Ankara: Master Basın Yayın, ss.801-846.
Bilim, C. Y. (1984). Tanzimat Devrinde Türk Eğitiminde Çağdaşlaşma (1839-1876), Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, (2014). Arşiv Belgelerine Göre Osmanlı Eğitiminde Modernleşme, İstanbul: Bion Matbaacılık.
Demir, Ş. (2015). XIX. Yüzyıl Osmanlı Eğitiminde Yaşanan Değişim. Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13, 435-447.
Ergin, O. (1977). Türkiye Maârif Tarihi, C.1-2. İstanbul: Eser Matbaası.
Er, H. (2003). Osmanlı Devleti’nde Eğitim ve Çağdaşlaşma Çabaları. Marife Bilimsel Birikim
, 211-215.
Gündüz, A. (2012). Salnamelere Göre Kırşehir Sancağı Hakkında Genel Bilgiler (1783-1910) (Coğrafyası, Tarihi, Nüfusu, Nahiye ve Kazaları). Turkish Studies, 7(3), 1373-1393.
Kodaman, B. (1991). Abdülhamid Devri Eğitim Sistemi. Ankara: Türk Tarih Kurumu.
Koçer, H. A. (1992). Türkiye’de Modern Eğitimin Doğuşu. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Kırpık, G., Ünal, U. vd., (2010). Türk Eğitim Tarihi. Ankara: Otorite Yayınları.
Somel, S.S. (2010). Osmanlı’da Eğitimin Modernleşmesi (1839-1908) İslamlaşma, Otokrasi ve Disiplin. İstanbul: İletişim Yayınları
Unat, F. R. (1964). Türkiye Eğitim Sisteminin Gelişimine Tarihi Bir Bakış. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Uzunçarşılı, İ.H. (1988). Osmanlı Devletinin İlmiye Teşkilatı. Ankara: Türk Tarih Kurumu.
Ünal, U. (2015). II. Meşrutiyet Öncesi Osmanlı Rüşdiyeleri (1897-1907). Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi (ANKAD)
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
