Comparative Analysis of School Culture in Secondary Education Institutions: The Case of Türkiye and Azerbaijan
DOI:
https://doi.org/10.63556/ankad.v9i2.251Keywords:
School culture, success, bureaucratic support and task culture.Abstract
Abstract
This research aims to determine how school culture is shaped through teachers’ perceptions. In the research, the Organizational Culture Scale developed by Terzi (2005), which is a valid and reliable tool that allows the measurement of organizational culture in primary schools according to teachers’ perceptions in the context of the four basic dimensions of organizational culture, namely support culture, success culture, bureaucratic culture and duty culture, was used. The research was conducted with 436 volunteer teachers working in secondary schools in Turkey and 456 volunteer teachers working in secondary schools in Azerbaijan. The findings show that support culture and success culture have high values in teachers’ perceptions, and this situation creates positive effects in terms of teachers’ job satisfaction and school climate. On the other hand, bureaucratic culture is perceived less by teachers, which reveals that school management should adopt more flexible management approaches instead of strict rules. In addition, a high level of duty culture shows that teachers clearly perceive their roles. The findings of the study are consistent with studies such as Demirtaş (2010), Ceylan and Özgenel (2022), and show that school culture is a critical factor in terms of teacher motivation, student success and administrative effectiveness. As a result, it shows that school culture is shaped by leadership style, shared values, rituals and symbols; and dimensions such as power, role, success and support culture increase cooperation and harmony in the education process. It can be said that especially democratic leadership approach and effective communication channels contribute to the positive development of school culture.
Anahtar Kelimeler: Okul kültürü, başarı, bürokratik destek ve görev kültürü.
References
Abdulla K. & Najafov, E. (2018). Azerbaijani Multiculturalism Textbook for Higher Education Ministry of Education of the Republic of Azerbaijan Baku International Multiculturalism Centre
Ada, Ş., & Ayık, A. (2009). İlköğretim okullarında oluşturulan okul kültürü ile okulların etkililiği arasındaki ilişki. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 429-446.
Akan, D. (2016). Okul kültürü bağlamında ilköğretim kurumlarında etkili okul değerlendirilmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 1096-1116.
Arseven, A. D. (2001). Alan Araştırma Yöntemi:(ilkeler, teknikler, örnekler). Gül Yayınevi.
Arslan, H., Kuru, M. ve Satıcı, A. (2005). İlköğretim ve ortaöğretim okullarındaki örgüt kültürünün karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 11(4), 449-472.
Atay, K. (2001). Öğretmen yönetici ve denetmenlerin bakış açısından okul kültürü ve öğretmen verimliliğine etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 26(26), 179-194.
Bozkurt, S., Coban, O., Özdemir, M., & Özdemir, N. (2021). The Effects of Leadership, School Culture, Collective Competence, Academic Self-efficacy and Socioeconomic Level on Student Success. Eğitim ve Bilim-Education And Science, 46(207).
Balcı, A. (2001). Örgütsel Kültür ve Okul Kültürü. Ankara: Pegem Yayınları.
Balcı, A. (2001). Sosyal bilimlerde araştırma. Yöntem, Teknik ve İlkeler, Ankara: PegemA Yayınları.
Ceylan, H., & Özgenel, M. (2022). Ortaokul öğrencilerinin okula bağlılıklarında önemli bir faktör: Okul kültürü. Temel Eğitim Dergisi, 13, 32-46.
Çalık, T., & Sezgin, F. (2005). Küreselleşme, bilgi toplumu ve eğitim. Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(1), 55-66.
Çevik, A., & Köse, A. (2017). Öğretmenlerin okul kültürü algıları ile motivasyonları arasındaki ilişkinin incelemesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(2), 996-1014.
Deal, T. E., & Peterson, K. D. (1999). Shaping school culture: The heart of leadership. Jossey-Bass.
Demirtaş, Z. (2010). Okul kültürü ile öğrenci başarısı arasındaki ilişki. Eğitim ve Bilim, 35(158), 23-35.
Erdoğan, H. (2017). Okul kültürünün etkilendiği ve etkilediği faktörler. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12, 51-68.
Fullan, M. (2001). The New Meaning of Educational Change. New York: Teachers College Press.
Güçlü, N. (2014). Kültür. N. Güçlü (ed.), Okul kültürü içinde (s.1-41). Pegem Akademi Yayıncılık.
Güngör, B., & Gündüz, Y. (2021). Öğretmenlerin örgütsel sessizlik algıları ile okul kültürü algıları arasındaki ilişki. OPUS International Journal of Society Researches, 18(40), 2586-2614.
Kilinç, A. Ç. (2014). Examining the Relationship between Teacher Leadership and School Climate. Educational Sciences: Theory and Practice, 14(5), 1729-1742.
Koçak, S., & Ay, M. H. (2020). Lise öğrencilerinin demokratik okul kültürü algısı ile akademik isteklilikleri arasındaki ilişkide okul bağlılığının aracılık rolü. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 959-990.
Lal, İ. (2012). İlköğretim okulu müdürlerinin iletişim becerileri ile okul kültürü arasındaki ilişkiler (Master's thesis, Kirsehir Ahi Evran University (Turkey)).
Önsal, A. (2012). Okul müdürlerinin iletişim becerileri ile okul kültürü arasındaki ilişki (İstanbul İli Anadolu Yakası Örneği) (Master's thesis, Maltepe University (Turkey)).
Peterson, K. D., & Deal, T. E. (2002). Shaping School Culture: The Heart of Leadership. San Francisco: Jossey-Bass.
Rosenholtz, S. (1991). Teachers’ workplace: The social organization of schools (New York, Teachers College Record).
Schein, E. H. (1990). Organizational culture and leadership. Jossey-Bass.
Schein, E. H. (2010). Organizational culture and leadership (4th ed.). Jossey-Bass.
Schein, E. H. (2017). Organization development: A Jossey-Bass reader. John Wiley & Sons.
Sezgin, F. (2010). Öğretmenlerin örgütsel bağlılığının bir yordayıcısı olarak okul kültürü. Eğitim ve Bilim, 35(156).
Şahin, S. (2004). Okul Müdürü ve Öğretmenler İle Okulun Bazı Özellikleri Açısından Okul Kültürü Üzerine Bir Değerlendirme (). Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 39(39), 458-474.
Şahin, S. (2010). Okul kültürünün bazı değişkenler açısından incelenmesi. İlköğretim Online, 9(2), 561-575.
Şahin-Fırat, N. (2010). Okul müdürü ve öğretmenlerin okul kültürü ile değer sistemlerine ilişkin algıları. Eğitim ve Bilim, 35(156).
Şimşek, Y. (2003). Okul müdürlerinin iletişim becerileri ile okul kültürü arasındaki ilişki (Eskişehir Örneği) (Doctoral dissertation, Anadolu University (Turkey)).
Şişman, M. (2002). Örgütler ve Kültürler. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Şişman, M., & Dönmez, H. G. A. (2010). Demokratik bir okul kültürü için yeterlilikler çerçevesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 167-182.
Terzi, A. R. (2000). Örgüt kültürü. Ankara:Nobel Yayıncılık.
Terzi, A. R. (2005). İlköğretim okullarında örgüt kültürü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 43(43), 423-442.
Terzi, A. R. (2005). Örgüt kültürü ölçeğinin geliştirilmesi ve eğitim örgütlerinde geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 20, 75-93.
Tikici, M. (2005). Örgütsel davranış: Kavramlar, teoriler ve uygulamalar. Nobel Yayın Dağıtım Yayıncılık.
Yavuz, Y., & Yılmaz, E. (2012). Resmi ve özel ilköğretim okullarının okul kültürü üzerine öğretmen ve öğrenci görüşleri. International Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education, 1(3), 76-77.
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık
Zeytin, N. (2008). İlköğretim okullarında bürokratikleşme ve okul kültürü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Journal of Anatolian Cultural Research (JANCR)
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
