İlk Kadın Hükümdar Tomris ve Hakkındaki Betimlemeler Üzerine Bir İnceleme (A Study on the First Female Ruler Tomris and the Descriptions about her)

Özet

Türk tarihinde kadının yerinin çok önemli olduğu ve Türk erkeği ile Türk kadınının birbirinden ayrılmaz bir bütün oldukları düşünülmektedir. Kadını erkekten ayrı ya da toplumdan dışlanmış olarak kabul etmek doğru olmayabilir. Ayrıca, mücadele, savaş ve zafer elde etmek Türk kadınının başlıca özellikleri arasında sayılabilir. Bu mücadele kiminin elinde silahla, kiminin dilinde sözle, kiminin kaleminde yazı kiminin fırçasında renk iledir. Türk tarihi incelendiğinde, Türk kadınının yeri geldiğinde vatanına evlat yetiştiren, eşi yoksa ocağına er olan, gerektiğinde de devlet yöneten, savaşan, topraklarına ve yurduna sahip çıkan örnek bir kadın rolünde olduğu görülebilir. Dünya tarihine damga vuran ilk kadın hükümdar Tomris Hatun’dur. MÖ. 529 yılında İskitler’in başına geçen Tomris, kadınlardan kurduğu ordusu ile büyük zaferlere imza atmışlardır. Türklerin kağanı Tomris Hatun kahramanlığı ve cesaretiyle adından söz ettiren ilk Türk kadını olduğu bilinmektedir. Sadece Tomris değil, Nene Hatun, Halide Edip Adıvar, Sabiha Gökçen, gibi niceleri Türk tarihinde hem zekâları hem cesaretleri hem de güzellikleri ile iz bırakan Türk kadınlarından sadece bir kaçıdır. Türk kadını manas destanında idealize edilen Alp tipi güçlü, savaştan kaçmayan, milli ve vatanseverlik ruhuna sahip bir kadındır. Manas destanında Alp tipinin yanı sıra kadın fedakâr, saygın, savaşan, dövüşen, avcı, akıncı bir kahramandır. Araştırmada veriler tarama modeli kullanılarak elde edilmiş ve verilerin analizi betimsel bir yöntemle gerçekleştirilmiştir. İlk kadın hükümdar olan Tomris Hatun’u, sanat eserlerine konu edinen sanatçıların çalışmaları biçim ve içerik bakımından incelenmiştir. Böylece incelenen çalışmaların sanat alanında literatüre katkı sağlaması amaçlanmaktadır.