Okul Öncesi Fen Eğitimi Çalışmalarının Bibliyometrik Analizi (A Bibliometric Analysis of Preschool Science Education Studies)
Anahtar Kelimeler:
Okul öncesi fen- web of science- bibliyometrik analizÖzet
Fen kavramlarını ve bilimsel düşünceyi geliştirmek için sağlam bir temel oluşturmada okul öncesi dönemden itibaren fen eğitiminin verilmesi önemlidir. Bu nedenle gerek ulusal gerekse uluslararası alanyazında çalışmalar yapılmaktadır. Bu araştırma ile Web of Science veri tabanında, okul öncesi fen eğitimi üzerine yayımlanmış akademik yayımların bibliyometrik analizini gerçekleştirmek amaçlanmıştır. Araştırmada, betimsel yöntemlerden tarama modeli kullanılmış ve bibiliyometrik analiz tekniği uygulanmıştır. Araştırmada 1981-2022 yılları arasında yayımlanan 240 akademik çalışma analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucuna göre; okul öncesi fen eğitimi ile ilgili yayımlanan akademik çalışmalar 2007 yılı sonrasında, ilerleyen yıllara paralel bir şekilde artmıştır. En sık yayın yapılan dil İngilizce, en çok yapılan akademik çalışma ise makaledir. Monash Üniversitesi, Michigan Devlet Üniversitesi ve Carnegie Mellon Üniversitesi en çok yayın yapan araştırmacıların bulunduğu kurumlardır. “International Journal of Science Education”, “Research In Science Education” ve “Growing Up With Science” en fazla akademik yayımın olduğu dergilerdir. ABD, Avusturalya ve Türkiye ise en çok akademik yayım üreten ülkelerdir. 2005 yılı sonrasında yayımlanan akademik yayınların atıf sayılarında, her geçen yıl artan bir durum söz konusudur. Yapılan akademik yayınlarda en çok kullanılan anahtar kelimeler ise “fen eğitimi, erken çocukluk, erken fen eğitimi” kavramlarıdır. Bu araştırmanın okul öncesi fen eğitimi alanında araştırma yapmayı planlayan araştırmacılar için kapsamlı bir projeksiyon sunacağı düşünülmektedir.
Referanslar
Adriaanse, L. S. & Rensleigh, C. (2011). Comparing Web of Science, Scopus and Google Scholar from an environmental sciences perspective, The South African Journal of Libraries and Information Science, 77(2), 169-178.
Ahi, B. & Kıldan, A. O. (2013). Türkiye’de Okul Öncesi Eğitimi Alanında Yapılan Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi (2002-2011). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(27), 23-46.
Akman, B., Alabay, E. & Veziroğlu Çelik, M. (2015). Çocukların merak ettiği bilim sorularına okul öncesi öğretmenlerinin verdikleri cevapların incelenmesi. The Journal of International Education Science, 2(4), 65-81.
Aktaş Arnas, Y. (2002). Okul öncesi dönemde fen eğitiminin amaçları. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Dergisi, 6(7), 1-6.
Aktaş Arnas, Y., Aslan, D. & Günay Bilaloğlu, R. (2014). Okul öncesi dönemde fen eğitimi. Ankara: Vize Basın Yayın.
Arı, M. & Çelebi Öncü, E. (2005). Okul öncesi dönemde fen-doğa ve matematik uygulamaları (etkinlik örnekleri). Ankara: Kök Yayıncılık.
Boyle, F. & Sherman, D. (2006). Scopus: The product and its development. The Serials Librarian, 49(3), 147-153.
Ceylan, Ş., Kahraman, Ö. G. & Ülker, P. (2015). Çocukların Meraklarına İlişkin Annelerin ve Öğretmenlerin Düşünceleri: Bilim Kavramı. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 1-16.
Coşkun, A. & Arık, S. (2022). Okul öncesi fen eğitimi alanında yapılan lisansüstü tezlerin eğilimleri. Anadolu Öğretmen Dergisi, 6(2), 183-211.
Çınar, S. & Özaydın, A. (2017). Okul öncesi fen bilgisi eğitimi alanında yapılan çalışmaların betimsel analizi. IX. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Birliği Kongresi, Ordu, Tam Metin Kitapçığı, ss 893-905.
Çifçi, M. & Ersoy, M. (2019). Okulöncesi eğitimi alanındaki araştırmaların yönelimleri: Bir içerik analizi. Cumhuriyet International Journal of Education, 8(3), 862-886.
Doğanay Koç, E. (2023). Bir Okul Öncesi Öğretmeninin Eğitim-Öğretim Dönemi İçerisinde Uyguladığı Etkinlik Planlarında Fen-Bilim Eğitimine Yer Verme Durumunun İncelenmesi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 56, 758-774.
Ecevit, T., Karagöz, F. & Kaptan, F. (2017). ESERA (2009-2011-2013) Konferans Kitaplarında Yayımlanan Fen Eğitimi Alanındaki Çalışmaların Eğilimleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(6), 2447-2464.
Ertürk Kara, H. G. & Aydın Şengül, Ö. (2016). Türkiye’de Okulöncesi Dönemde Fen Eğitimi Alanındaki Çalışmaların İncelenmesi. Uluslararası Aile Çocuk ve Eğitim Dergisi, 8, 61- 85.
Güler, T. & Akman, B. (2006). 6 yaş çocuklarının bilim ve bilim insanı hakkındaki görüşleri. H.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 55-66.
Eshach, H. & Fried, M. N. (2005). Should science be taught in early childhood? Journal of Science Education and Technology, 14(3), 315-336.
Falagas, M. E., Pitsouni, E. I., Malietzis, G. A. & Georgios Pappas, G. (2008). Comparison of PubMed, Scopus, Web of Science, and Google Scholar: strengths and weaknesses. The FASEB Journal, 22(2), 338-342.
French, L. (2004). Science as the center of a coherent, integrated early childhood curriculum. Early Childhood Research Quarterly, 19(1), 138-149.
Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Lee, T. R. (2010). Young children's conceptions of science and scientists. Unpublished Doctoral Dissertation, University of Washington, USA.
Lind, K. K. (2005). Exploring science in early childhood education. Clifton Park: Thomson Delmar Learning.
Martin, D. J. (2001). Constructing early science. Albany: Thomson Delmar Learning.
MEB (2016). Çocuk gelişimi ve eğitimi fen ve matematik etkinlikleri. http://www.megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller/Fen%20ve%20Matemat ik%20Etkinlikleri.pdf adresinden 10.03.2023 tarihinde erişilmiştir.
Önal, T. K. & Sarıbaş, D. (2019). Okul Öncesi Dönemde Fen Eğitimi ve Önemi. Karamanoğlu Mehmetbey Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 109-118.
Özdil, N. (2021). 2000-2020 Yılları Arası Fen Eğitimi Araştırmalarına Bir Bakış: Türkiye Kaynaklı Araştırmaların Bibliyometrik Analizi. Yayınlanmamış Yükseklisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Raisig, L. M. (1962). Statistical bibliography in the health sciences. Bulletin of the Medical Librry Association, 50(3), 450-61.
Sönmez, H. & Hastürk, G. H. (2020). Türkiye’de Fen Eğitimi Alanında Doktora Düzeyinde Yapılan Tez Çalışmalarının Bibliyografik Analizi, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9(5), 3174-3194.
Şenel, T. & Aslan, O. (2014). Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Bilim ve Bilim İnsanı Kavramlarına İlişkin Metaforik Algıları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 76-95.
Tu, T. & Hsiao, W. (2008). Teacher-Child verbal interactions in preschool science teaching. Electronic Journal of Science Education,12(2), 1-23.
Yager, E.R. (2004). Leadership in science education: Focusing on the unknown and moving to knowing. Science Educator, 13(1), 21-28.
Yılmaz, M.M., Özen-Uyar, R. & Dikici-Sığırtmaç, A. (2020). Okul öncesi fen eğitimi alanında yapılan çalışmaların tematik içerik analizi: 2015-2019 yılları arası. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(2), 553-589.
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi (ANKAD)
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
