Bir Meçhul Şair ve Eseri: Dîvân-ı Ayânî

Yazarlar

  • Yücel ÜNLÜ AYDIN Orta Doğu Teknik Üniversitesi

DOI:

https://doi.org/10.15659/jancr.v8i3.204

Anahtar Kelimeler:

16. yy.- Divan edebiyatı- Ayânî- Dîvân-ı Ayânî

Özet

  1. yüzyılda yaşamış, devri şairleri kadar şöhret bulamamışsa da onların şiirlerine nazireler yazmış Ayânî yazımızın konusunu oluşturmaktadır. Şairin elimizde bulunan tek eseri Dîvân-ı Ayânî’dir. Bu makalede Ayânî ilim dünyasına tanıtılmıştır. İki bölümden müteşekkil makalenin birinci bölümünde biyografik kaynaklarda yer alan 16. yüzyılda yaşamış Ayânî mahlaslı şairler hakkında bilgi verilmiştir, mecmualarda yer alan Ayânî mahlaslı şairler hakkındaki veriler değerlendirilmiştir. İkinci bölümde dîvân şekil ve muhteva yönünden incelenmiştir. Dîvânın nüsha tavsifi yapılmış ve imla özellikleri örneklerle açıklanmıştır. Bu incelemeyle Ayânî’nin 16. yüzyıl şairlerinden Bâkî, Muhibbî, Emrî ve Vahdetî’ye yazdığı tahmis ve tesdisler, vesika niteliğindeki manzumeler ve nazireleriyle üzerinde durulması gereken bir şair olduğu ortaya çıkmıştır. Tespitlerimize göre Dîvân-ı Ayânî biyografik kaynaklarda adı geçmeyen Resîdî adlı şair için şu anda tek kaynak durumundadır.

Referanslar

Akto, T. (2016). Atatürk kitaplığı belediye yazmaları K.000007 numarada kayıtlı bir şiir mecmû‘ası (transkripsiyonlu metin-inceleme). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

Altın, D. (2017). Mevlânâ müzesi kütüphanesindeki 2456 numaralı şiir mecmuası (inceleme-metin). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.

Çınar, M. (2022). Milli Kütüphane 06 Hk 3769 numaralı şiir mecmuası ve Mestap'a göre muhteva tablosu. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.

Dîvân-ı Ayânî. Süleymâniye Ktp. (Hüsrev Paşa) No: 584.

Emecen, F. (2003). Mehmed III. TDV İslâm Ansiklopedisi, c. 28, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay., s. 407-413.

Eraslan, S. (2017). İstanbul araştırmaları enstitüsü kütüphanesindeki şr 87 numaralı şiir mecmuası (inceleme, metin ve MESTAP'a göre tasnifi). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.

Karhan, A. R. (2018). Sâdıkî’nin osmanlı şairleri tezkiresi (inceleme-metin transkripsiyon). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul

Kılıç, F.(hzl.) (2010). Âşık Çelebi Meşâ‘iru'ş-şu‘arâ (İnceleme-Metin). C. III, İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.

Köksal, M. F. (2018). Sana benzer güzel olmaz. Ankara: Akçağ Yay.

Kurnaz, C & Tatçı, M. (hzl.) (2001). Tuhfe-i Nâilî I-II. Ankara: Bizim Büro Yay.

Küçük, S.(hzl.) (1994). Bâkî dîvânı. Ankara: TDK Yay.

Saraç, M. Y. (hzl) (2002). Emrî dîvânı. İstanbul: Eren Yay.

Sevgi, A. (2009). Bâkî’nin “ancak” redifli gazeline yazılan tahmis ve tesdisler. A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi. 39 (385-393).

Sevgi, A. (2015). Beyânî-zâde Ayânî’nin gazelleri. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. 34, 89-122.

Sungurhan, A.(hzl) (2017a).Beyânî. Tezkiretü’ş- şu‘arâ. https://ekitap.ktb.gov.tr/Eklenti/55835,beyani-tezkiresipdf.pdf?0 Erişim Tarihi: 03/07/2024.

Sungurhan, A.(hzl) (2017b). Kınalı-zâde Hasan Çelebi. Tezkiretü’ş-şu‘arâ. https://ekitap.ktb.gov.tr/Eklenti/55834,kinalizade-hasan-celebipdf.pdf?0 Erişim Tarihi: 03/07/2024.

Öztürk, Y. (2006). 17. yüzyıl şairlerinden Dimetokalı Vahdetî’nin Dîvânı’nın tenkitli metni. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü: İstanbul.

Yavuz, K. & Yavuz, O.(hzl) (2016). Muhibbî dîvânı. 2 cilt. İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı.

İndir

Yayınlanmış

2024-12-26

Nasıl Atıf Yapılır

ÜNLÜ AYDIN, Y. (2024). Bir Meçhul Şair ve Eseri: Dîvân-ı Ayânî. Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi (ANKAD), 8(3). https://doi.org/10.15659/jancr.v8i3.204

Benzer Makaleler

1 2 3 4 > >> 

Bu makale için ayrıca gelişmiş bir benzerlik araması başlat yapabilirsiniz.