Coğrafya Öğretmen Adaylarının Mekânsal Düşünme Becerisine İlişkin Görüşleri (Geography Preservice Teachers’ Views on Spatial Thinking Skill)
Anahtar Kelimeler:
Coğrafya öğretimi- mekânsal düşünme becerisi- coğrafya öğretmen adayıÖzet
Bu araştırmada coğrafya öğretmen adaylarının mekânsal düşünmeye ilişkin görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda nitel araştırma desenlerinden durum çalışması yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada çalışma grubunu 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Pamukkale Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümünde öğrenim gören 4.sınıf 30 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmaya katılan öğretmen adayları kolay ulaşılabilir durum örneklemesine göre seçilmiştir. Araştırma verileri araştırmacı tarafından oluşturulan yarı yapılandırılmış görüşme formuyla yüz yüze görüşme tekniği ile toplanmıştır. Araştırmada elde edilen veriler MAXQDA bilgisayar programında çözümlenmiştir. Araştırmanın sonuncunda, mekânsal düşünme becerisinin “tanımı, bileşenleri, önemi ve öğretimi” boyutlarında öğretmen adaylarının görüşlerinin uluslararası literatürle yeterince örtüşmediği tespit edilmiştir. Bu kapsamda mekansal düşünme becerisinin öğretimine ilişkin bir takım öneriler sunulmuştur.
Referanslar
Akkuş-Çakır, N. & Senemoğlu, N. (2016). Yükseköğretimde analitik düşünme becerileri.
Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(3), 1487-1502.
Atayeter, Y., Yayla, O., Tozkoparan, U. & Sakar, T. (2018). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Mekânsal Düşünme Becerilerinin İncelenmesi (Burdur İli Örneği), Multidisipliner Çalışmalar 4 (Eğitim Bilimleri) 1, 29-45.
Balcı, A. (2018). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem, Teknik ve İlkeler. Ankara: Pegem Akademi.
Bednarz, R. & Lee, J. (2019). What improves spatial thinking? evidence from the spatial thinking abilities test, International Research in Geographical and Environmental Education, 28(4), 262-280. doi:10.1080/10382046.2019.1626124
Bilgili, M. (2016). Coğrafya öğretiminde mekân ve yer karmaşası üzerine bir araştırma,
Coğrafya Eğitimi Dergisi, 2(1), 11-19.
Costa, A. L. (2001). Teacher behaviors that enable student thinking. In Developing Minds: A Resource Book for Teaching Thinking, ed. A. L. Costa, pp.359-369. Alexandria, VA: Association for Supervision and Curriculum Development.
Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri; beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni (M. Bütün ve S. B. Demir, Çev.). Ankara: Siyasal Kitapevi.
Gersmehl, P. J., & Gersmehl. C. A. (2007). Spatial thinking by young children: Neurologic evidence for early development and “educability”. Journal of Geography 106 (5): 181– 191.
Gold, A. U., Pendergast, P. M., Ormand, C. J., Budd, D. A., & Mueller, K. J. (2018). Improving spatial thinking skills among undergraduate geology students through short online training exercises. International Journal of Science Education, 40(18), 2205-2225. doi: 10.1080/09500693.2018.1525621
Golledge, R. G., Marsh., M. & Battersby, S. (2008). Matching geospatial concepts with geographic educational needs. Geographical Research 46 (1): 85–98.
Güneş, F. (2012). Öğrencilerin düşünme becerilerini geliştirme. Türklük Bilimi Araştırmaları, 33, 127-146.
Harvey, D. (1997). Postmodernliğin durumu (Çeviri: Sungur Savran).1.baskı, İstanbul: Metis Yayınları.
Huynh, N. T. & Sharpe, B. (2013). An assessment ınstrument to measure geospatial-thinking expertise. Journal of Geography, 112 (1), 3-17.
Ishikawa, T. (2016). Spatial thinking in geographic information science: Students’ geospatialconceptions, map-based reasoning, and spatial visualization ability. Annals of the American Association of Geographers, 106(1), 76–95.doi: 10.1080/00045608. 2015.1064342
Janelle, D. G. & M. F. Goodchild. (2009). Location across disciplines: Reflection on the CSISS experience. ın Geospatial Technology and the Role of Location in Science, (ed. H. J. Scholten, N. Van Manen, and R. V.D. Velde), (pp. 15-29). Dordrecht, Netherlands: Springer.
Jo, I. (2007). Aspects of spatial thinking in geography textbook questions, Master’s thesis, Texas A & M University, USA.
Jo. I., & Bednarz, S. (2009). Evaluating Geography Textbook Questions from a Spatial Perspective: Using Concepts of Space, Tools of Representation, and Cognitive Processes to Evaluate Spatiality. Journal of Geography, 108, 4-13.
Jo, I., & Bednarz, S. W. (2014a). Developing pre-service teachers’ pedagogical content knowledgefor teaching spatial thinking through geography. Journal of Geography in Higher Education, 38(2), 301-313. doi:10.1080/03098265.2014.911828
Jo, I., & Bednarz, S. W. (2014b). Dispositions toward teaching spatial thinking through geography: Conceptualization and an exemplar assessment. Journal of Geography, 113(5), 198-207. doi:10.1080/00221341.2014.881409.
Jo, I., Hong, J. E., & Verma, K. (2016). Facilitating spatial thinking in world geography using Web-based GIS. Journal of Geography in Higher Education, 40(3), 442-459. doi: 10.1080/03098265.2016.1150439
Kapluhan, E. (2014). Coğrafi Bilgi Sistemleri’nin (CBS ) coğrafya öğretiminde kullanımının önemi ve gerekliliği, Marmara Coğrafya Dergisi, 29, 34-59.doi: 10.14781/mcd.85148
Kara, H., Sezer, A. & Şanlı, C. (2018). Ortaöğretim coğrafya kitaplarında haritaların kullanımı.
International Journal of Geography and Geography Education, 38, 1-20.
Lee, J., & Bednarz. R. (2009). Effect of GIS learning on spatial thinking. Journal of Geography in Higher Education, 33 (2), 183-198. doi: 10.1080/03098260802276714
Lee, J., & Bednarz, R. (2012). Components of spatial thinking: evidence from a spatial thinking ability test, Journal of Geography, 111(1), 15-26. doi:10.1080/00221341.2011.583262
Lee, J., Jo, I. Xuan, X. & Zhou, W. (2017). Geography preservice teachers’ disposition toward teaching spatial thinking through geography: a comparison between China and Korea, International Research in Geographical and Environmental Education, 27(2), 135- 148, doi:10.1080/10382046.2017.1320898
Madsen, L. M., & Rump, C. (2012). Consideration how to study learning processes when students uses GIS as an instrument for developing spatial thinking skills. Journal of Geography in Higher Education 36 (1), 97–116. doi: 10.1080/03098265.2011.576336
Metoyer, S. & Bednarz, R. (2016). Spatial thinking assistsgeographic thinking: evidence from a study exploring the effects of geospatial technology, Journal of Geography, 16(1), 20-33. doi:10.1080/00221341.2016.1175495
Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis: An Expanded Sourcebook.
California: SAGE Publications.
NRC (National Research Council). (2006). Learning to think spatially. Washington, DC: The National Academies Press.
Pınar, A. (2017). Coğrafya öğretiminde CBS kullanımı, Coğrafya Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı (editör: A. Sezer) içinde (ss.211-239). Pegem Akademi, Ankara.
Pınar, A. & Tuncer, T. (2019). Coğrafya eğitiminde potansiyel bir açık hava laboratuvarı: Bolluk Gölü ve çevresi, Gelecek Vizyonlar Dergisi,3(3)24-40.
Pineda-Zumaran, J. (2016). Spatial data usage, spatial thinking and spatial knowledge generation: the case of planning practitioners in Arequipa, Peru, Planning Practice & Research, 31(3), 270-291,doi:10.1080/02697459.2016.1158460
Scholz, M. A., Huynh, N. T., Brysch, C. P. and Scholz, R. W. (2014). An evaluation of university world geography textbook questions for components of spatial thinking, Journal of Geography, 113 (5), 209-219. doi=10.1080/00221341.2013.872692
Schultz, R. B., Kerski, J. J. & Patterson, T. C. (2008). The use of virtual globes as a spatial teaching tool with suggestions for metadata standards, Journal of Geography, 107(1) 27-34. doi=10.1080/00221340802049844
Shin, E. E., Milson, A. J., & Smith, T. J. (2016). Future teachers’ spatial thinking skills and attitudes. Journal of Geography, 115(4), 139-146. doi: 10.1080/00221341.2015.110
Tomaszewski, B., Vodacek, A., Parody, R., & Holt, N. (2015). Spatial thinking ability assessment in Rwandan secondary schools: Baseline results. Journal of Geography, 114, 39-48. doi:10.1080/00221341.2014.918165.
Ünlü, M. & Yıldırım, S. (2017). Coğrafya dersi öğretim programına bir coğrafi beceri önerisi: Mekânsal Düşünme Becerisi. Marmara Coğrafya Dergisi, 35, 13-20.doi: 10.14781/mcd.291018
Walshe, N. (2017). Developing trainee teacher practice with geographical information systems (GIS). Journal of Geography in Higher Education, 41(4), 608-628. doi:10.1080/ 03098265.2017.1331209.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi (ANKAD)
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
