Köy ve Kent Değişkenlerine Göre Ortaokul Öğrencilerinin Haklarına Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi (A Research on the Views of Rights of Middle School Students According to Village and City Variables)
Anahtar Kelimeler:
köy- kent- sosyo-ekonomik düzey- çocuk haklarıÖzet
Bu çalışmanın amacı, sosyo-ekonomik ve kültürel açıdan farklılıklar gösteren köy ve kent ortamının, ilköğretim 6. ve 7. sınıf öğrencilerinin haklarını bilip kullanmada hangi yönde ve ne derecede etki ettiğini ortaya koymak, problemleri tespit etmektir. Araştırma grubunu 2018-2019 eğitim öğretim yılında Rize ili merkez ilçesine bağlı bir köy ilköğretim okulunda öğrenim gören 30 öğrenci ve kent merkezindeki bir ilköğretim okulunda öğrenim gören 30 öğrenci olmak üzere toplam 60, 6. ve 7. sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Yapılan bu araştırmada, araştırmanın amacına uygun olarak nitel yöntem tercih edilmiştir. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden durum (vaka) deseni kullanılmıştır. Araştırma, veri toplama araçlarından gözlem ve görüşme ile sınırlıdır. Araştırma sonucunda köy ve kent öğrencileri arasında düşüncelerini ifade edebilme özgürlüğü bakımından kent lehine anlamlı düzeyde bir başarı farkı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bunda yaşanılan yerin öğrenciye ve ailesine sunduğu çeşitli sosyo- ekonomik ve kültürel durumları etkili olduğu söylenebilir. Araştırmaya katılan öğrencilerin çocuk hakları ile ilgili görüşleri incelendiğinde kız öğrencilerin çocuk hakları ve bu hakların ihlaline yönelik tutumlarının daha hassas olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin çocuk hakları hakkındaki bilgi düzeylerinin köy ve kent okulları arasında bir farklılık göstermediği ve öğrencilerin çocuk haklarının en büyük sorununu ağırlıklı olarak eğitim hakkından yararlanamama olarak gördükleri sonucuna ulaşılmıştır.
Referanslar
Aral, N. ve Gürsoy, F. (2001). Çocuk hakları çerçevesinde çocuk hakları ve istismarı, Milli Eğitim Dergisi, Sayı:151(5), 1-25.
Aydın, A. ve Sarıer, Y. ve Uysal, Ş. (2012). Sosyoekonomik ve sosyokültürel değişkenler açısından PISA matematik sonuçlarının karşılaştırılması. Eğitim ve Bilim, 37(164), 21- 30.
Cılga, İ. (2001). Demokrasi insan hakları kültürü ve çocuk hakları. Milli Eğitim Dergisi, 151(16.02), 2011.
Deniz, K. (2003). Yazılı anlatım becerileri bakımından köy ve kent beşinci sınıf öğrencilerinin durumu. Türklük Bilimi Araştırmaları, 13(13), 233.
Erbay, E. (2013). Çocukların katılım hakkı üzerine bir Türkiye değerlendirmesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2(1), 38-54.
Erdil, Z. (2010). Sosyo-ekonomik olarak risk altında bulunan çocuklara yönelik erken müdahale programları ve akademik başarı ilişkisi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 17(1), 72-78.
Kaya, S. Ö. (2011). Öğretmen adaylarının çocuk hakları ile ilgili görüşleri Yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Kıral, B. (2018). “Köy Ve Kent Okullarındaki Öğrencilerin Çocuk Haklarına Ve Haklarının İhlaline İlişkin Görüşleri”. Y. Karaman Kepenekci , P. Taşkın (Ed.) Prof. Dr. Emine AKYÜZ’e Armağan Akademisyenlikte 50 Yıl Çocuk Hakları Eğitim Hukuku Vatandaşlık Eğitimi içinde (s.147-159). Ankara: Pegem Yayınları.
Nayır, F. ve Kepenekci, Y. K. (2011). İlköğretim Türkçe ders kitaplarında çocukların katılım hakları. İlköğretim Online, 10(1), 160-168.
Oğuz, S. (2013). “Ortaokul öğrencilerinin sosyal bilgiler eğitimi çerçevesinde hukuk okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi”. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Oğuz, S. H. ve Demir, F. B. (2017). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin insan hakları, yurttaşlık ve demokrasi dersine ilişkin görüşleri. Türkiye Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 2(1), 1-17.
Özyıldırım, T. (2007). “Ankara ili ilköğretim okulu öğrencilerinin katılım hakkını kullanma durumlarına ilişkin sınıf öğretmenlerinin görüşleri”. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Polat, B. D., Ersoy, Ö. A., ve Toran, M. (2017). Çocuk katılımı farkındalık ölçeği (ÇKFÖ): Ölçek geliştirme, güvenirlik ve geçerlik çalışması. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 1(2), 186-215.
Sadık, F. ve Sarı, M. (2012). Çocuk ve demokrasi: ilköğretim öğrencilerinin demokrasi algılarının metaforlar aracılığıyla incelenmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 1(1), 48-62.
Şensoy, N. (1949). Çocuk suçluluğu-küçüklük-çocuk mahkemeleri ve infaz müesseseleri. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 15(1), 95-166.
Topsakal, C. ve Ayyürek, O. (2012). Sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre öğrencilerin çocuk haklarını kullanmaları. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 3 (2), 37-53.
TÜBA (2018) Türkçe bilim terimleri sözlüğü. Erişim tarihi: 14.12.2018 http://www.tubaterim.gov.tr/
Türkyılmaz, M., Kuş, Z. (2014). İlköğretim 100 temel eserde çocuk hakları. Sosyal Bilimler Dergisi, 5(15), 39-63.
Unicef (1989) “Çocuk Haklarına Dair Sözleşme: Önsöz”. Erişim tarihi: 27.03.2019 https://www.unicef.org/turkey/crc/_cr23b.html
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yolcuoğlu, İ. G. (2009). Türkiye'de çocuk koruma sisteminin genel olarak değerlendirilmesi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 18(18), 43-58.
Yurtsever, M. (2009). “Ebeveyn çocuk hakları tutum ölçeğinin geliştirilmesi ve anne babaların çocuk haklarına yönelik tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi”. Yayınlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi (ANKAD)
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
