Ortaokul Öğrencilerinin Yardımseverlik Değerinin İncelenmesi (Investigation of Benevolence Value of Secondary School Students)

Yazarlar

Anahtar Kelimeler:

Yardımseverlik değeri- ortaokul öğrencileri- tarama

Özet

Bu araştırmada, ortaokul öğrencilerinin yardımseverlik değerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Tarama desenin kullanıldığı bu araştırmaya, 2021 -2022 eğitim – öğretim yılı Uşak ilinde öğrenimlerine devam eden, basit seçkisiz örnekleme yoluyla seçilmiş 1000 ortaokul öğrencisi katılmıştır. Araştırma verileri, İnel ve Gökalp (2021) tarafından ortaokul öğrencilerine yönelik geliştirilen, geçerli ve güvenilirliği hesaplanmış “Yardımseverlik Ölçeği” ile toplanmıştır. Verilerinin analizinde Jamovi 1.2 istatistiki paket programından yararlanılmıştır. Araştırma verileri betimsel istatistikler, bağımsız gruplar için t-Testi ve tek yönlü varyans analizi ile çözümlenmiştir. Gruplararası tespit edilen anlamlı farklılıkların hangi gruplar lehine olduğunun bilinmesi için Tukey çoklu karşılaştırma testine başvurulmuştur. Elde edilen bulgulara göre, çalışamaya katılan ortaokul öğrencilerin yardımseverlik değerlerinin yüksek olduğu görülmüştür. Değişkenlerden anne-baba eğitim, anne çalışma, baba meslek, ailedeki kişi sayısı, aile gelir durumu ve günlük TV izleme süresi durumlarına göre öğrencilerin yardımseverlik puanlarının anlamlı bir şekilde farklılaşmadığı tespit edilmiştir. Ancak kız öğrencilerin erkeklere, çekirdek ailede yaşayan öğrencilerin geniş ailedekilere, günde üç saatin altında internet kullananların üç saat ve üzeri kullananlara göre daha yardımsever oldukları ve öğrencilerin bir yıl içerisinde okuduğu kitap sayısı artıkça yardımseverlik puanlarının da yükseldiği araştırmanın diğer sonuçları arasında yer almıştır.

Referanslar

Akgül, G. (2020). Ortaokul altıncı sınıf sosyal bilgiler dersinde işbirlikli öğrenme yönteminin öğrencilerin yardımseverlik değerine ilişkin tutumlarına etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bursa Uludağ Üniversitesi, Bursa.

Aktan, O. (2014). 100 temel eserlerde yer alan değerlerle din kültürü ve ahlak bilgisi öğretim programındaki değerlerin uyumu. Asya Öğretim Dergisi, 2(1[Özel]), 64-76.

Aktan, O. & Kılıç, A. (2015). Sosyal bilgiler öğretim programındaki değerleri 100 temel eserde bulunan değerlerin destekleme durumu. Değerler Eğitimi Dergisi, 13(30), 7-68.

Aktepe, V. (2010). İlköğretim 4. sınıf sosyal bilgiler dersinde “yardımseverlik” değerinin etkinlik temelli öğretimi ve öğrencilerin tutumlarına etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.

Aktepe, V. (2014). Etkinlik temelli değer eğitiminin öğrencilerin yardımseverlik tutumlarına etkisi. Social Science Studies, 2(3), 17-49.

Aktepe, V. & Yalçınkaya, E. (2016). Okul ortamında değerler eğitiminin öğrenci görüşlerine çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 113-131.

https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefad/issue/59426/853564 adresten 01.03.2022 tarihinde alınmıştır.

Balcı, N. (2008). İlköğretim 6. sınıf Sosyal Bilgiler Dersinde değer eğitiminin etkililiği.

(Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.

Bektaş, M. & Karadağ, B. (2013). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin yardımlaşma değerine yönelik geliştirdikleri metaforların incelenmesi. Turkish Studies, 8(8), 271-286.

http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.5105

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (2019). İnternet kullanımında çocuk ve aile ilişkisi. https://internet.btk.gov.tr/internet-kullaniminda-cocuk-ve-aile-iliskisi adresten 01.03.2022 tarihinde alınmıştır.

Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2017). Bilimsel araştırma yöntemleri (23. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.

Chopik, W. J., O’Brien, E. & Konrath, S. H. (2017). Differences in empathic concern and perspective taking across 63 countries. Journal of Cross-Cultural Psychology, 48, 23-38. https://doi.org/10.1177/0022022116673910

Çelik, M. E. (2014). Ergenlerde internet sosyal iletişim ağlarının kullanımı, empati ve iletişim becerileri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Maltepe Üniversitesi, İstanbul.

Çelik, Z. (2014). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin yardımseverlik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi: Erzurum ili örneği. (Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum.

Çirak, Z. (2021). Örnek olay yönteminin 4. sınıf öğrencilerinin yardımseverlik değerine yönelik tutumları üzerine etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Rize.

Dilmaç, B., Bozgeyikli, H. & Çıkılı, Y. (2008). Öğretmen adaylarının değer algılarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 6(16), 69-91. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ded/issue/29184/312501 adresten 07.03.2022 tarihinde alınmıştır.

Dilmaç, B., Deniz, M. & Deniz, M. E. (2009). Üniversite öğrencilerinin özanlayışları ile değer tercihlerinin incelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 7(18), 9-24. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ded/issue/29182/312485 adresten 08.03.2022 tarihinde alınmıştır.

Duru, E. (2002). Öğretmen adaylarında kişi-durum yaklaşımı bağlamında yardım etme davranışı, empati ve düşünme stilleri ilişkisi ve bu değişkenlerin bazı psikososyal değişkenler açısından incelenmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.

Ekşi, H. & Katılmış, A. (2020). Kavramsal çerçeve: Temel kavramlar. İçinde H. Ekşi & A. Katılmış (Ed.), Karakter ve Değerler Eğitimi (ss. 1-26). Ankara: Nobel Akademik.

Erken, M. (2009). Empati becerisinin ahlaki davranışlar üzerindeki etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya.

George, D. & Mallery, M. (2010). SPSS for Windows step by step: A simple guide and reference (10th ed.). Pearson.

Gökalp, A. (2021). Ortaokul öğrencilerinin empati becerileri ile sahip oldukları kök değerler arasındaki ilişkinin incelenmesi: Bir yapısal eşitlik modellemesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Uşak Üniversitesi, Uşak.

Gökalp, A. & İnel, Y. (2021). The mediating role of responsibility and friendship between empathy skill and benevolence. Journal of Education and Learning (EduLearn), 15(2), 202-212. https://doi.org/10.11591/edulearn.v15i2.20168

Gökalp, A. & İnel, Y. (2022). An analysis of secondary school students’ empathy skills in terms of student- andschool-related variables. Educational Policy Analysis and Strategic Research, 17(1), 40-57. https://doi.org/10.29329/epasr.2022.248.3

İnel, Y. & Gökalp, A. (2021). Yardımseverlik ölçeği: Geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. İçinde Ö.K. Tüfekçi (Ed.). 13th International Conference of Strategic Research on Scientific Studies and Education (13th ICoSReSSE) Proceedings, 26-29 May 2021 Antalya/Turkey (Webinar), (pp. 479-489).

Karatekin, N., Ekşi, H., Işılak, H., Otrar, M., Koç Yıldırım, P. & Durmuş, A. (2012). Perese değerler eğitimi öğretmen kitabı: Yardımseverlik. Ankara: Nobel Yayınları.

Kaya, Z., İkiz, F. E. & Asıcı, E. (2017). Lise öğrencilerinin değer yönelimlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 662-674. https://doi.org/10.14582/DUZGEF.783

Keskin, Y. & Keskin, S. C. (2019). Türkiye’de sosyal bilgiler öğretim programları bağlamında değerler eğitimi: Tarihsel gelişim ve mevcut durum. Gece Akademi.

Kılcan, B. (2013). Sosyal bilgiler öğretim programında yer alan değerlere ilişkin öğrenci algılarının incelenmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.

Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. The GuilfordPress.

Koç, A. (2020). Öğrencilerin kitap okuma tutumları ile kitap okumanın DKAP öğretim programındaki değerlere etkisi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Amasya İlahiyat Dergisi, 15, 275-319. https://doi.org/10.18498/amailad.781299

Kolukısa, E. A., Oruç, Ş., Akbaba, B. & Dündar, H. (2008). İlköğretim Sosyal Bilgiler 4. Sınıf Öğretmen Kılavuzu Kitabı. Gizem Yayıncılık.

MEB (1983). Milli Eğitim Temel Kanunu: Genel amaçlar. Millî Eğitim Bakanlığı.

MEB (2018). Sosyal bilgiler dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 4, 5, 6 ve 7. sınıflar). Millî Eğitim Bakanlığı.

Mehmedoğlu, A. U. (2006). İlâhiyat fakültesi öğrencilerinin değer yönelimleri ve dindarlık- değer ilişkisi (M. Ü. İlâhiyat Fakültesi örneği). M. Ü. İlâhiyat Fakültesi Dergisi, 30(2006/1), 133-167.

Pilav, S. & Orhan, M. (2020). 6 – 12 yaş grubu TÜBİTAK çocuk kitaplarının değerler eğitimi yönünden incelenmesi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(3), 434-453. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.759891

Sarıcı-Bulut, S. (2012). Gazi eğitim fakültesi öğrencilerinin değer yönelimleri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 1(3), 216-238. https://doi.org/10.7884/teke.73

Schugurensky, D. (2006). Citizenship and citizenship education: Canada in an international context. Thompson Educational Publishing.

Sönmez, Ö. F. & Akıncan, N. (2013). Ortaokul öğrencilerinin “yardımseverlik” değeri ile ilgili metafor algıları. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 7, 105- 120.https://dergipark.org.tr/tr/pub/gbad/issue/29701/319582 adresten 02.03.2022 tarihinde alınmıştır.

Tabachnick, B.G. & Fidell, L.S. (2012). Using multivariate statistics (6th Edition). Pearson.

Tahiroğlu, M. (2013). İlkokul sosyal bilgiler dersinde yardımseverlik değerinin geliştirilmesine yönelik performans görevi uygulaması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(3), 1843-1862.

Tahiroğlu, M., Yıldırım, T. & Çetin, T. (2010). Değer eğitimi yöntemlerine uygun geliştirilen çevre eğitimi etkinliğinin, ilköğretim 7. sınıf öğrencilerinin çevreye ilişkin tutumlarına etkisi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 231-248.

Türk, N. & Nalçacı, A. (2011). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler programında verilen değerleri edinme düzeyleri (Erzincan Örneği). Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 39-56. https://dergipark.org.tr/tr/pub/erziefd/issue/6008/80101 adresten 28.02.2022 tarihinde alınmıştır.

Türkiye İstatistik Kurumu (2021). Hanehalkı bilişim teknolojileri (BT) kullanım araştırması. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)- Kullanim-Arastirmasi-2021-37437 adresten 04.03.2022 tarihinde alınmıştır.

Yılmaz, B. (2019). İlkokul 4. sınıf sosyal bilgiler dersinde yardımseverlik değerinin yaratıcı drama yöntemiyle kazandırılması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Rize.

Yılmaz, E. (2009). Öğretmenlerin değer tercihlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi.

Değerler Eğitimi Dergisi, 7(17), 109-128. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ded/issue/29183/312498 adresten 28.02.2022 tarihinde alınmıştır.

Yayınlanmış

2022-04-25

Nasıl Atıf Yapılır

GÖKALP, A. (2022). Ortaokul Öğrencilerinin Yardımseverlik Değerinin İncelenmesi (Investigation of Benevolence Value of Secondary School Students). Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi (ANKAD), 6(1), 59–73. Geliş tarihi gönderen https://ankad.org/index.php/ankad/article/view/127

Benzer Makaleler

1 2 3 4 5 6 7 8 > >> 

Bu makale için ayrıca gelişmiş bir benzerlik araması başlat yapabilirsiniz.