Ortaöğretim Sosyoloji Dersi Öğretim Progmlarında Din Kurumu-Laiklik Ve Ders Kitaplarına Yansımaları (The Institution of Religion and Secularism in the Teaching Programs and Textbooks of the Course of Sociology)

Özet

Bu çalışmada 1924 yılından günümüze uygulanan ortaöğretim sosyoloji dersi öğretim programlarında din kurumunun ve laikliğin yer alış durumu incelenmiştir. Türkiye’de ortaöğretimde sosyoloji öğretimi öncelikle 1911 yılında Selanik İttihat ve Terakki İdadisi’nde daha sonra ortaöğretim programlarında yer alarak 1924 yılında yapılmıştır. 1924’ten günümüze 9 farklı program uygulanmıştır. Her programın içeriği kabul edildiği dönemin toplumsal, siyasal özelliklerine göre farklılık göstermektedir. Bu dönemler tek partili dönem, devrimlerin kabulü ve uygulanması, çok partili dönem, 1960-1980 arası siyasal çatışmalı dönem, 12 Eylül 1980 ve sonrası dönem yoğun toplumsal değişmenin başlangıcı olan 1990’lı yıllar ve küreselleşme süreci olarak 2000’li yıllar şeklinde sınıflanabilir.

Din kurumunun öncelikle eğitimin genel amaçları içinde ayrıca sosyoloji dersinin genel ve özel amaçları içinde öğretiminin önemli bir yeri vardır. Bu önem eğitimin siyasal işlevi ile doğrudan ilgilidir ve tartışmalı bir konudur. Laiklik ise hem Türk devletinin temel niteliklerinden birisi hem de tartışmalı konulardan birisi olması dolayısıyla önemlidir. İncelenen programlarda her iki konunun da ayrı ayrı ve birbiri ile ilişki içinde dönemin özelliklerine göre farklı şekillerde ele alındığı görülmüştür.