Lise Öğrencilerinde Okula Bağlılığın Okul Başarısı Üzerine Etkisinin İncelenmesi: Nitel Bir Çalışma (An Investigation of the Effect of School Commitment on School Success in High School Students: A Qualitative Study)
Anahtar Kelimeler:
Öğrenci başarısı- okul kaynakları- okul ve öğrenci başarısı- akran ilişkileriÖzet
Öğrenciler, çocukluk dönemlerinden başlayarak neredeyse yetişkinlik dönemlerine kadar belli bir süre zamanlarını okulda geçirmektedirler. Okul başarısı hemen hemen her öğrencinin istediği bir durum olmakla birlikte bu başarıyı etkileyen birçok değişken bulunmaktadır. Alanda yapılan birçok araştırmaya göre okula bağlılık bu konuda öne çıkan temel değişkenlerdendir. Okula bağlılık, öğrencilerin davranışsal, duygusal ve bilişsel yönden kendilerini okula ait hissetmelerinin yanı sıra kendini okulla özleştirmeyi, okulun amaçlarını da benimsemeyi içermektedir. Bireylerin toplumsal kurumlara bağlılığı onların olumsuz davranışlar sergilemesini engelleyerek toplumsal norm ve kurallara uygun hareket etmelerini sağlamaktadır. Okula bağlılığa sahip öğrencilerde de okul kurallarına uyma, öğretmenleri ve arkadaşlarına karşı olumlu duygular besleme, okulda düzenlenen sosyal aktivitelere etkin bir şekilde katılma, okul derslerine karşı ilgili olma, devamsızlıktan kaçınma gibi olumlu davranışlar gözlemlenmektedir. Bu çalışma, öğrencilerde okula bağlılığın, okul başarısına etkisini okul sosyal hizmeti bağlamında incelemektedir. Çalışma nitel olarak tasarlanmış ve kartopu örnekleme yöntemi kullanılarak 15 öğrenciyle görüşme gerçekleştirilmiştir. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanarak içerik analizine tabi tutulmuştur. Çalışma sonucunda okula bağlılık düzeyi yüksek olan öğrencilerin okul başarılarının yüksek olduğu ve bu bağlılığın cinsiyet, okul değiştirme, aile desteği, akran ilişkileri gibi değişkenlere göre farklılık gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır.
Referanslar
Argon, T. & İsmetoğlu, M. (2016). Öğrencilerin lise yaşam kalitesi algıları ile okula bağlılık düzeyleri arasındaki ilişki. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(1), 238-249.
Balcı, A. (2002). Etkili okul kuram, uygulama ve araştırma (3. Baskı). Ankara: PegemA Yayınevi.
Belsky, J. & Fearon, R. P. (2002). Early attachment security, subsequent maternal sensitivity, and later child development: does continuity in development depend upon continuity of caregiving? Attachment & Human Development, 4(3), 361- 387.
Connell, J.P. & Wellborn, J.G. (1991). Competence, autonomy and relatedness:a motivational anlysis of self-system processes, 23. Hillsdale, N.J.; Lavrence Erlbaum Assoc.
Creswell, J.W. (2020). Nitel araştırma yöntemleri: beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni, (Çev. Ed: Bütün, M. & Demir, S.B.). 5. Baskı, Ankara: Siyasal Kitabevi.
Çarıkçı, İ.H. & Özkul, A.S. (2008). Çalışma değerlerini etkileyen faktörler “Süleyman Demirel üniversitesi öğrencileri üzerine bir araştırma”. SDÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(8), 9-36.
Dönmez, Ş. (2016). Ortaokul öğrencilerinde okul iklimi, okula bağlılık ve okul yaşam kalitesi algısının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Muğla.
Estell, D. B. & Perdue, N. H. (2013). Social support and behavioral and affective school engagement: the effects of peers, parents, and teachers. Psychology in the Schools, 50(4), 325-339.
Finlay, K. A. (2006). Quantifying school engagement: research report. National Center For School Engagement, 1-16. Retrieved From Http://www.Peecworks.Org/Peec/Peec_İnst/017962E8- 001D0211.0/Finlay%202006%20Quantifying%20School%20Engagement.Pdf
Fredricks, J.A., Blumenfeld, P.C. & Paris, A.H. (2004). School engagement: potential of the concept, state of the evidence. Review of Educational Research, 74(1), 59-109.
Gören, S.G. (2017). Çocuk ve ergenlerde okula bağlanma ile akran inançları ve duygu zorbalığı arasındaki ilişki (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Nişantaşı Üniversitesi, İstanbul.
Hambleton, K. (2011). The cognitive and psychological school engagement of young offenders (Unpublished Doctoral Dissertation). University College London, London.
Jimerson, S.R., Campos, E. & Greif, J.L. (2003). Toward an understanding of definitions and measures of school engagement and related terms. The California School Psychologist, 8(1), 7-27.
Kalaycı, H. & Özdemir, M. (2013). Lise öğrencilerinin okul yaşamının niteliğine ilişkin algılarının okul bağlılıkları üzerine etkisi. GEFAD, 33(2), 293-315.
Kaplan, L.S. & Geoffroy, K.E. (1990). Enhancing the school climate: New opportunities for the counselor. School Counselor, 38(1), 7-12.
Klem, A.M. & Connell, J.P. (2004). Relationships matter: linking teacher support to student engagement and achievement. Journal of School Health, 74(7), 262–273. Doi: 10.1111/J.1746-1561.2004.Tb08283.X.
Loukas, A., Suzuki, R. & Horton, K.D. (2006). Examining school connectedness as a mediator of school climate effects. Journal of Research on Adolesence, 16 (3), 491-502.
Maddox, S.J. & Prinz, R.J. (2003). School bonding in children and adolescents: conceptualization, assessment, and associated variables. Clinical Child and Family Psychology Review, 6(1), 31-49.
Newmann, F.M., Wehlage, G.G. & Lamborn, S.D. (1992). The significance and sources of student engagement. In F. M. Newmann (Ed.). Student Engagement and Achievement In American Schools (P.11-39). New York: Teachers College Press.
NIDA (2003). National institute on drug abuse. preventing drug use among children and adolescents, a research-based guide for parents, educators and community leaders (2nd Ed.) U.S. Department of Health and Human Services. Maryland: USA.
Osterman, F.K. (2000). Students need for belonging in the school community, Review of Educational Research, 17(3), 323-367.
Önen, E. (2014). Öğrencinin okula bağlılığı ölçeği: Türk ortaokul ve lise öğrencileri için uyarlama çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5(42), 221- 234.
Perdue, N.H., Manzeske, D.P. & Estell, D.B. (2009). Early predictors of school engagement: exploring the role of peer relationships. Psychology in the Schools, 46(10), 1084-1097.
Sağlam, A. (2016). Ortaokul öğrencilerinin şiddet eğilimleri ile okula bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Spielberger, C.D. & Vagg, P.R. (1995). Test anxiety: a transactional process model. In C.
D. Spielberger, & P.R. Vagg (Eds.), Test anxiety: theory, assessment and treatment (pp. 3-14). Washington DC: Taylor & Francis.
Tatar, M. (2004). Etkili öğretmen. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,
(2). Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/yyuefd/issue/13722/166079
Tatar, M. (2006). Okul ve öğretmenin öğrenci başarısı üzerindeki etkisi. Milli Eğitim, (171), 156-166.
Tavşancıl, E. & Aslan, E (2001). İçerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon Yayınları.
Verschueren, K. & Koomen, H.M. (2012). Teacher–child relationships from an attachment perspective. Attachment & Human Development, 14(3), 205-211.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara:
Seçkin Yayıncılık.
Yılmaz, E., Yıldırım, A. & Yılmaz, Y. (2016). Ortaokul öğrencilerinde okul tükenmişliği ile okula bağlılık arasındaki ilişkinin incelenmesi. International Academic Research Congress (2016) Bildiriler Kitabı, s.791-803.
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi (ANKAD)
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
