Examination of Texts in Social Studies Textbooks in Terms of Literary Genres
DOI:
https://doi.org/10.15659/jancr.v8i3.192Keywords:
Social studies textbooks, literary genres, qualitative research, descriptive analysisAbstract
Textbooks are among the most commonly used resources by students and teachers in the learning process. While the use of textbooks in the learning process has many advantages for students and teachers, textbooks are also expected to have certain qualities in terms of content and format. One of these qualities is the variety of literary genres included in textbooks. This research aimed to examine the texts in 4th-, 5th-, 6th-, and 7th-grade social studies textbooks in terms of literary genres. A qualitative research design was used in the research, and the data obtained was analyzed through a descriptive analysis approach. The research sample consisted of eight social studies textbooks taught during the 2022-2023 academic year. The data sources examined in the research were accessed online via the EBA (i.e., education informatics network) platform. The results of the data analysis showed that the most common literary product in the textbooks was news. The literary genres not included in social studies textbooks are anecdotes, elegies, documentaries, diaries, quatrains, lullabies, nursery rhymes, riddles, and comics. It is recommended that literary works not included should be incorporated in textbooks and literary works should be diversified with a balanced distribution across units.
References
Aslan, E. (2010). Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk ders kitapları. Eğitim ve Bilim, 35(158), 215-231.
Ata, B. (2017). Sosyal bilgiler öğretiminde ölümardı (nekroloji) yazılarından (vefat ilanları, vefeyât [obituary] ve ihtisasat [eulogy] yararlanma. R. Turan ve H. Akdağ (Ed.) Sosyal bilgilerde öğretiminde yeni yaklaşımlar III. içinde (s.115-129) (1. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Aytaş, G. (2006). Edebi türlerden yararlanma. Milli Eğitim Dergisi, 34(169), 1-19.
Bulut Tutkun, S. (2008). İlköğretim ders kitaplarının görsel boyut ve içerik tutarlılığı açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Niğde.
Corbin, J. ve Strauss, A. (2014). Basics of qualitative research: grounded theory procedures and techniques. USA: Sage.
Çakır, F. (2014). Çocuk edebiyatına psikopedagojik ve sosyopedagojik açıdan yaklaşım. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
Değirmenci Toraman, K. D., ve Memişoğlu, H. (2022). Sosyal bilgiler ders kitaplarındaki edebi ürün ve görsellerin değerler eğitimi açısından incelenmesi. International Journal of Social Sciences and Education Research, 8(2), 198-217.
Demirci, M. (2022). Sosyal bilgiler ders kitaplarında verilen edebi ürünlerin öğretmen görüşlerine göre incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Demirkaya, H. (2013). Sosyal bilgiler öğretiminde ders kitabı. R. Sever ve E. Koçoğlu (Ed.) Sosyal bilgiler öğretiminde eğitim teknolojileri ve materyal tasarımı. İçinde (s.89-104). Ankara: Pegem Akademi.
Doğan, Y. ve Torun, F. (2018). Sosyal bilgiler ders kitapları nereye doğru gidiyor? The Journal of International Lingual, Social and Educational Sciences, 4(2), 111-125.
Doğanay, A. (2008). Çağdaş sosyal bilgiler anlayışı ışığında yeni sosyal bilgiler programının değerlendirilmesi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(2), 77-96.
Fidan, S., Çelen, S. ve Kanat, M. H. (2018). 2017 programına göre hazırlanan sosyal bilgiler 5. sınıf ders kitabının öğrenme etkinlikleri açısından değerlendirilmesi. International Journal of Social Science Research, 7(2), 326-350.
Görmez, E. (2018). Ortaokul sosyal bilgiler ders kitaplarında yer alan edebi eserler üzerine bir inceleme. Journal of Social And Humanities Sciences Research, 30, 4291-4296.
Kabapınar, Y. (2021). Kuramdan uygulamaya sosyal bilgiler öğretimi. Ankara: Pegem.
Kan, Ç. (2010). A.B.D ve Türkiye’de sosyal bilgilerin tarihsel gelişimi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 663-672.
Kapan, A. (2019). 6. sınıf sosyal bilgiler ders kitabında önerilen edebi ürünlerin öğrenme alanlarında yer alan değerler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
Kavcar, C. (2017). Edebiyat ve eğitim. Ankara: Anı.
Kaymakcı, S. (2013). Sosyal bilgiler ders kitaplarında sözlü ve yazılı edebi türlerin kullanım durumu. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 230-255.
Kılıç, A. ve Seven, S. (2002). Konu alanı ders kitabı incelemesi. Ankara: Pegem.
Kıroğlu, K. (2006). Yeni ilköğretim programları. Ankara: Pegem.
Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: an expanded sourcebook. USA: Sage.
Özkan, R. (2010). Türk eğitim sisteminde himayeci değerler: İlköğretim ders kitapları örneği. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 1124-1141.
Öztürk, C. ve Otluoğlu, R. (2002). Sosyal bilgiler öğretiminde yazılı edebiyat ürünlerini ders aracı olarak kullanmanın duyuşsal davranış özelliklerini kazanmaya etkisi. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 15(15), 173-182.
Öztürk, C., Coşkun Keskin, S., ve Otluoğlu, R. (2014). Sosyal bilgiler öğretiminde edebi ürünler ve yazılı materyaller. Ankara: Pegem.
Sevinç, A. (2018). 5. sosyal bilgiler dersinde yazılı edebi ürün kullanımına yönelik öğretmen ve öğrenci görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
Semerci, Ç. (2004). İlköğretim Türkçe ve matematik ders kitaplarını genel değerlendirme ölçeği. C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 28(1), 49-54.
Sığrı, Ü. (2018). Nitel araştırma yöntemleri. İstanbul: Beta Yayıncılık.
Taşkın, A. ve Memişoğlu, H. (2019). Sosyal bilgiler ders kitaplarında güncel konulara yer verilme durumunun incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 27(2), 599-610.
Tekgöz, M. (2005). İlköğretim 7. sınıf sosyal bilgiler dersinde edebiyat temelli öğretim yönteminin öğrencilerin akademik başarısına ve kalıcılığa etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Temur, S. (2022). Sosyal bilgiler ders kitaplarında gazete ve genel ağ haberlerinin kullanımı. Uluslararası Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisi, 4(7), 657-686.
Tokcan, H. (2016). Sosyal bilgilerde sözlü ve yazılı edebiyat incelemeleri (1. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Topkaya, Y. ve Şimşek, U. (2017). Görsel bir öğretim materyali: eğitici çizgi roman. R. Turan ve H. Akdağ (Ed.) Sosyal bilgilerde öğretiminde yeni yaklaşımlar III içinde (s.115-129) (1. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Turan, S. ve Karasu Avcı, E. (2018). 2018 sosyal bilgiler öğretim programının dijital vatandaşlık bağlamında incelenmesi. Eğitim ve Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 1(1), 28-38.
Ulu Kalın, Ö. (2017). Ezgilerle sosyal bilgiler öğretimi. R. Sever, M. Aydın ve E. Koçoğlu (Ed.), Alternatif yaklaşımlarla sosyal bilgiler eğitimi içinde (s. 273-311) (2. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Ünlü, İ. (2016). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin ders materyali olarak edebi ürün kullanımına yönelik görüşleri. International Journal of Eurasia Social Sciences, 7(7), 120-136.
Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. Basım). Ankara: Seçkin.
Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
Yıldırım, M. (2017). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin derslerinde edebi ürün kullanma durumları (Erzurum örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2024 Journal of Anatolian Cultural Research (JANCR)
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
