Sosyal Bilgiler Öğretmen Adayları İçin Ekonomi Dersine Yönelik Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışmaları (The Development of Attitude Scale of Towards the Economics Course for Social Studies Teacher Candidates: Validity and Reliability Studies)
Anahtar Kelimeler:
Sosyal Bilgiler Öğretmen Adayı- Ekonomi Dersi- Tutum- Ölçek Geliştirme SüreciÖzet
Bu çalışmanın amacı, Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının 1. Sınıfın 2. Dönemlerinde zorunlu olarak aldıkları ekonomi dersine yönelik tutumlarını ölçmeye yönelik bir ölçme aracı geliştirmektir. Bu amaçla beşli likert tipinde ve 29 maddeden oluşan taslak bir ölçek hazırlanmıştır. Ölçeğin kapsam geçerliği için uzman görüşüne başvurulmuştur. Hazırlanan ölçek 2014-2015 güz döneminde Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Sosyal Bilgiler Öğretmenliğinde öğrenim gören 205 öğretmen adayına uygulanmıştır. Ölçeğin yapı geçerliğini belirleyebilmek için açımlayıcı faktör analizi (AFA) ve doğrulayıcı faktör analizi (DFA) yapılmıştır. Yapılan faktör analizi sonucunda ölçekten toplam 6 madde çıkarılmış ve 23 maddelik yapı üzerinde yapılan nihai ölçümler sonucunda ölçeğin 3 alt faktörlü bir yapıya sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Derse yönelik tutum ve yargılar kapsamında yapılan literatür taraması sonrası 1. Boyut: “Sevme”, 2. Boyut: “Değer Verme”, 3. Boyut: “Aktarım” olarak adlandırılmıştır. Geliştirilen ölçeğin faktör yük değerleri .51 ile .94 arasında değişirken, madde test korelasyon değerleri .61 ile .89 arasında değişmektedir. 8 maddeden oluşan birinci faktörün Cronbach alpha değeri .95, 8 maddeden oluşan ikinci faktörün Cronbach alpha değeri .92, 7 maddeden oluşan üçüncü faktörün Cronbach alpha değeri ise .91 gibi oldukça yüksek değerde bulunmuştur. Tüm ölçeğin Cronbach alpha değeri ise .97 olarak hesaplanmıştır. I. faktörün açıkladığı varyans %55,930, II. Faktörün açıkladığı varyans %8,235, III. Faktörün açıkladığı varyans ise %5,034, olarak bulunmuştur. Uygulanan doğrulayıcı faktör analizi (DFA) sonucunda ölçeğin açımlayıcı faktör analizinde olduğu gibi üç boyutlu ve 23 maddeden oluşan modelin iyi uyum verdiği bulunmuştur (x²=487.02, sd=227, RMSEA=.078, CFI=.93, IFI=.93, GFI=.82, RMR=.055).
Referanslar
Adalar, H. (2015). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının ekonomi dersine yönelik tutumlarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. I. Uluslararası Sosyal Bilimler Araştırmaları Kongresi, 02 - 06 Mayıs 2015, Saraybosna/ Bosna Hersek, Bildiriler Kitabı (Ed. Hasan Kara), Pamukkale Üniversitesi E-Yayınları, No: 2, 609-621.
Allgood, R., & Walstad, W. (1999). The longitudinal effects of economic education on teachers and their students. Journal of Economic Education, 30 (2): 99-111.
Balcı, A. (2001). Sosyal bilimlerde araştırma: Yöntem, teknik ve ilkeler. (3. Baskı). Ankara, Pegem Akademi Yayıncılık.
Bartholomew, D. J., Knott, M., & Moustakı, I, (2011). Latent variable models and factor analysis: A unified approach. West Sussex: Wiley.
Brown, T. A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. New York: Guilford Pres.
Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. (12.Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Byrne, B. M. (2005). Factor analytic models: viewing the structure of an assessment ınstrument from three perspectives. Journal of Personalıty Assessment, 85(1), 17–32.
Cyert, R. M. (1984). Economic education in our schools. Journal of Economic Education, 15(4): 261-264.
Devellis, R. (2003). Scale development: theory and applications (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
Field, A. (2005). Discovering statistics using SPSS (2nd ed.). London: Sage.
Hıghsmıth, R. (1990). How do we stand ing high school economics today?. Social Education,
(2): 81-83.
Jöreskog, K. and Sörbom, D. (1993), LISREL 8: Structural Equation Modeling with the SIMPLIS Command Language.Chicago, IL: Scientific Software International Inc.
Kaiser, H.F. (1974) An index of factorial simplicity. Psychometrika, 39, 31-36.
Kaiser, H. F. (1974). An index of factorial simplicity. Psychometrika, 39, 31-36. doi: 10.1007/BF02291575
Köklü, N. (1995). Tutumların ölçülmesi ve likert tipi ölçeklerde kullanılan seçenekler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 28 (2), 81-93.
Meszaros, B. and Suıter, M. (1998). The case for economics in the elementary classroom.
Region, 12(4): 104-109.
Nunnally, J. C. (1978). Psychometric testing. New York: McGraw-Hill.
Nunnally, J. C., & Bernstein, I. (1994). Psychometric theory. New York: McGraw-Hill. Özgüven, İ. E. (2011). Psikolojik testler. Ankara: Pdrem.
Patterson, J. (2002). Slavery revisited: Using economics reasoning to teach about the past and present. The Social Studies. 93 (1), 40–43 Web: <http://www4.infotrieve.com/ journals/toc_details.asp adresinden 15 Nisan 2015’da alınmıştır.
Racıch, M. J. (1982). Economic education in the elementary grades: Implementation and evaluation. A dissertation submitted in partial satisfaction of the requirements of the degree of doctor of education. Illinois State University.
Sarıtaş, E ve Süral, S. (2008). Fen ve teknoloji öğretimi dersine yönelik tutum ölçeğini geliştirme çalışması, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1 (2), 201-213.
Schug, M. C. (1981). What educational research says about the development of economic thinking. Theory and Research In Social Education, 9 (3): 25-36.
Schug, M. C. (1985). Introduction. In M. Schug (Ed.), Economics In The School Curriculum, K-12. Washington, DC: The Joint Council on Economic Education and The National Education Association.
Staubs, M. O. (2007). Economics education: Attitudes and practices of elementary and middle grade teacher candidates. Degree of Doctor of Philosophy in the Department of Elementary Education in the Graduate School of the University of Alabama. Alabama: Tuscaloosa.
Tabachnıck, B. G. ve Fıdell, L. S. (2001). Using multivariate statistics (4th Ed.). Needham Heights, MA: Allyn & Bacon.
Tavşancıl, E. (2010). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. (4. Baskı). Ankara, Nobel Yayın Dağıtım.
Thompson, B. (2004). Exploratory and confirmatory factor analysis. Washington, DC: American Psychological Association Pres.
Ülgen, G. (1997). Eğitim psikolojisi. İstanbul: Alkım.
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi (ANKAD)
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.