İlkokullarda Okuma Güçlüğünde Kullanılan Eğitsel Uygulamalara İlişkin Öğretmen Algılarının İncelenmesi (Investigation of Teachers’ Perceptions About Educational Practices Used in Reading Difficulties in Primary Schools)
Anahtar Kelimeler:
Okuma- algı- okuma güçlüğü- eğitsel uygulamalarÖzet
Bu araştırmanın amacı, ilkokullarda okuma güçlüğünde kullanılan eğitsel uygulamalara ilişkin öğretmen algılarının cinsiyet, mesleki kıdem, öğretmenlerin okuttukları sınıf düzeyi, sınıflarında okuma güçlüğü yaşayan öğrencisi olma ve okuma güçlüğü ile ilgili herhangi bir kurs alma durumları değişkenlerine göre farklılık gösterip göstermediğini incelenmesidir. Araştırmada betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini 2019-2020 eğitim- öğretim yılında bir il ve ilçe merkezlerindeki ilkokullarda görev yapan sınıf öğretmenleri ile destek eğitim odasında görev yapan öğretmenler oluşturmaktadır. Araştırmada verilerin elde edilmesinde “Okuma Güçlüğünde Kullanılan Eğitsel Uygulamalara İlişkin Öğretmen Algıları Ölçeği (OGEUİAÖ)” ile demografik bilgi formu kullanılmıştır. Toplam 173 öğretmen araştırmaya katılmıştır. Elde edilen veriler alt problemler dâhilinde SPSS paket programı ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda ilkokullarda okuma güçlüğünde kullanılan eğitsel uygulamalara ilişkin öğretmen algılarının yüksek düzeyde olduğu belirlenmiştir. Öğretmen algılarının cinsiyete, kıdeme, okutulan sınıf düzeyine, sınıflarında okuma güçlüğü yaşayan öğrencisi olma durumuna, okuma güçlüğü ile ilgili herhangi bir kurs alma durumlarına göre farklılaşmadığı belirlenmiştir. Sınıf öğretmenleri ve destek eğitim odasında görev yapan öğretmenlere okuma güçlüğü yaşayan öğrencinin bireysel farklılığına göre farklı yöntem ve stratejilerle öğretim etkinliklerinin planlanması ve böylece okuma güçlüğü yaşayan öğrencileri daha iyi bir seviyeye getirmeleri yönünde ilgili makamlarca kurs, seminer vb. eğitimler düzenlenmesi önerilmiştir.
Referanslar
Akçay, D. (2014). İlkokul 1-4. Sınıf öğretmenlerinin disleksi ile farkındalık düzeylerinin incelenmesi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Akyol, H. & Kodan, H. (2016). Okuma güçlüğünün giderilmesine yönelik bir uygulama: Akıcı okuma stratejilerinin kullanımı. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 35 (2), 7-21.
Altun, T., Ekiz, D. & Odabaşi, M. (2011). Sınıf öğretmenlerinin sınıflarında karşılaştıkları okuma güçlüklerine ilişkin nitel bir araştırma. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 80-101
Altuntaş, F. (2010). Sınıf öğretmenlerinin disleksiye ilişkin bilgileri ve dislektik öğrencilere yönelik çalışmaları. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Balcı, E. & Çayır, A. (2017). Disleksi riski taşıyan 4. sınıf öğrencisinin fonolojik farkındalığının arttırılmasında çoklu duyusal öğrenmenin etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(2), 201-216.
Dağ, N. (2010). Okuma güçlüğünün giderilmesinde 3p metodu ile boşluk tamamlama (cloze) tekniğinin kullanımı üzerine bir çalışma. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 11(1),63-74.
Dinç, R. (2016). Okuma güçlüğü yaşayan öğrencide okuma becerisini geliştirmeye yönelik bir eylem araştırması. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 10(2), 320-334.
Doğan, B. (2013). Türkçe ve sınıf öğretmenlerinin okuma güçlüğüne ilişkin bilgileri ve okuma güçlüğü olan öğrencileri belirleyebilme düzeyleri. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 1(1), 20-33.
Dündar, H. & Akyol, H. (2014). Okuma ve anlama problemlerinin tespiti ve giderilmesine örnek olay çalışması. Eğitim ve Bilim, 39 (171), 361-377.
Fırat, T. & Koçak, D. (2018). Sınıf öğretmenlerinin öğrenme güçlüğünün tanımına ilişkin görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 915-931.
Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. 15. Baskı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Ketenoğlu Kayabaşı, Z. E. (2019). Sınıf öğretmenlerinin okuma güçlüklerine ilişkin görüş ve uygulamaları. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Kodan, H. (2020). Okuma güçlüğüne ilişkin öğretmen görüşleri. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(29), 204-222.
Kuruoğlu, G. & Nilay, Ş. E. N. (2018). Okuma güçlüğü yaşayan ortaokul öğrencilerin yaptıkları okuma hatalarının incelenmesi. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 4(2), 101-110.
Özkara, Y. (2010). Okuma güçlüğü olan öğrencilerin okuma düzeylerinin geliştirilmesine yönelik bir uygulama. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5, 109- 119.
Sarıkaya, E. (2011). İşitme engelli çocukların öğretmenlerinin işitme engelli çocukların okuma yazma öğrenmelerine ilişkin görüş ve önerileri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Sarıpınar, E. G. & Erden, G. (2010). Okuma güçlüğünde akademik beceri ve duyusal-motor işlevleri değerlendirme testlerinin kullanılabilirliği. Türk Psikoloji Dergisi, 25(65), 56- 66.
Sezgin, Z.Ç. & Akyol, H. (2015). Okuma güçlüğü olan dördüncü sınıf öğrencisinin okuma becerilerinin geliştirilmesi. Turkish Journal of Education, 4(2), 4-16.
Sidekli, S. & Yangın, S. (2005). Okuma güçlügü olan ögrencilerin okuma becerilerinin geliştirilmesine yönelik bir uygulama. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11,393-413.
Stuart, A. & Yates, A. (2018). Inclusive classroom strategies for raising the achievement of students with dyslexia. New Zealand Journal of Teachers’ Work, 15(2), 100-104.
Tercan, E. A., Kesikçi, H. & Amado, S. (2012). Okuma Güçlüğü Yaşayan Çocuklarda Çalışma Belleğinin Fonolojik Depo Açısından İncelenmesi. Türk Psikoloji Dergisi, 27(69), 65-75.
Türkmenoğlu, M. & Baştuğ, M. (2017). İlkokulda akran öğretimi aracılığıyla okuma güçlüğünün giderilmesi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 5(3), 36-66.
Yiğiter, S. (2005). Sınıf öğretmenlerinin özel öğrenme güçlüğüne ilişkin bilgi düzeyleri ile özel öğrenme güçlüğü olan çocukların kaynaştırılmasına yönelik tutumları arsındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul
Yurdakal, İ. H. (2014). İlkokullarda okuma güçlüğünde yaşanan sorunlar ile eğitim uygulamalarına ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
Yüksel, A. (2010). Okuma güçlüğü çeken bir öğrencinin okuma becerisinin geliştirilmesine yönelik bir çalışma. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 3(1), 124-134.
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi (ANKAD)
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
